ttkh-nàng là ai? -thế nhật [thế phong]-
nxb văn hóa-thông tin, hà nội, 2001
t.t.kh. - nàng là ai?
thế nhật [thế phong]
10. T.T.KH & THÂM TÂM
bài viết : thế phong
Từ ngày báo Loa đăng bài thơ Bài thơ thứ nhất, ký tên T.T.KH. ; rồi, dư luận xôn xao về chuyện tình yêu nghệ sĩ của Thâm Tâm với T.T.KH. Rồi Hai sắc hoa ti-gôn, tiếp theo sau, bài thơ Dòng dư lệ, thì sau đó, Nguyễn Bính cũng làm một bài thơ Dòng dư lệ mượn ý, và vào đề bằng thơ T.T.KH :
Cho tôi ép dòng dư lệ
Nhỏ xuống thành thơ khóc chút duyên
kể lại một chuyện tình của chàng thi nhân và nàng là tác giả những bài thơ kia, than khóc cho cuộc đời giang hồ của chàng không bến đỗ. Ít năm sau nàng đi lấy chồng, nhà thơ Nguyễn Bính than khóc, Rằng :
... Chuyện xưa hồ lãng quên rồi
Bỗng đâu xem được thơ người Thanh
Bao nhiêu oan khổ vì tình
Cớ sao giống hệt chuyện mình gặp xưa
Phải chăng, mình có nên ngờ
Rằng người năm ngoái bây giờ là đây ...
của Nguyễn Bính, thì còn là giọng thơ mơ hồ, hoài nghi, bán tin, bán ngờ. Vì mối tình ấy, nếu có giống hệt chăng nữa, thì Nguyễn Bính với một nàng vườn Thanh nào đó, chưa chắc gì đã là TTKH ? Như vậy, có lẽ, của Nguyễn tuấn Trình - bây giờ có bút hiệu Thâm Tâm. Qua giọng thơ của chàng thi nhân sau này, chúng tôi thấy giọng bi thiết hơn.
THÂM TÂM [1917- 1948]
Tên thật là Nguyễn tuấn Trình. Sinh năm 1917, mất năm 1948 (?). Là nhà thơ đồng thời với Nguyễn Bính, Huyền Kiêu, Đinh Hùng , Hằng Phương... có giọng thơ chán chướng và bi thiết , noi về tình yêu. Khi 2, 3 bài thơ của TTKH đăng trên báo Loa, thì, Thâm Tâm làm bài Các anh đáp lại trước cả Nguyễn Bính. Trong bài thơ ấy, cũng như tong bài thơ của T.T.KH. ăn khớp với nhau hơn TTKH nhắc đến người chồng mà nàng đang chung sống, tên là NGHIÊM.
Bài thơ của Thâm Tâm truyền cảm, thành khẩn, lời thơ, giọng thơ bi ai, thống khổ, chứng tỏ một tâm hồn co đay khô; có sống thực qua thơ, có hình tượng đau thương bằng máu, căm hờn, giận oán - chứ không lãng mạn vu vơ như bài thơ của Nguyễn Bính, mặc dầu bài thơ của Nguyễn Bính cũng hay.
T.T.KH.
Một TTKH của Nguyễn Bính hay Thâm Tâm ? Là nàng thơ như George Sand của Chopin và Musset, hay đúng hơn, so với thí dụ giữa nàng Nodier của Arvers [ Pháp] đầu thế kỷ 19, mà, chúng tôi có thể cho rằng đó là bài thơ hay tình hay vào bậc nhất thế kỷ của những nhà văn thơ ngẫu nhiên. Nói cho đúng, nghĩ tiếng Pháp, écrivain occasionnel. Có rất nhiều giả thuyết nghi vấn vê văn chương của TTKH. Nhưng, thiết nghĩ : chúng ta cũng không cần biết chi tiết là của ai ? mà chỉ cần 3 bài thơ của TTKH, những bài thơ bất hủ, lãng mạn đau thương, [ romantisme tourmenté] thành khẩn và làm bao nhiêu người rung cảm theo. Còn là điển hình cho tư tưởng của lớp người thanh xuân hồi ấy ưa chuộng, bởi vì, lý tưởng khi ấy chỉ còn biết đau khổ trong yêu đương làm lý do chính để sống. Hồi ấy, có thể gọi là thời hoà bình, thực dân Pháp thống trị, thanh niên, thiếu nữ, những người không làm cách mệnh, chình trị , thì chỉ biết thỏa mãn cuộc đời bằng những vần thơ yêu đương rào rạt.
Hoài Thanh có nhắc đến TTKH trong Thi nhân Việt nam, chúng tôi nhấn mạnh thêm :
' TTKH là một thi sĩ có tài không kém gì Xuân Diệu thời ấy , đôi khi, thơ lãng mạn đau thương, thống thiết hơn !' Chúng tôi cho trích 2 bài thơ của TTKH và 1 bài của Thâm Tâm để chúng ta có tài liệu : 'chuyện tình và thơ tình hay của tiền chiến , bồi đắp cho văn chương hiện đại của chúng ta . '
Bài thơ Các anh của Thâm Tâm ,, nói rõ lòng chàng yêu và chính bài thơ ấy cho biết Kh. là Khánh. vậy chúng ta tạm tin giả thuyết này; nhưng các bài thơ của Khánh đăng báo chỉ ký là T.T.KH. - mà - Thâm Tâm cho là Thâm-Tâm-Khánh.
[còn tiếp]
thế phong
[LƯỢC SỬ VĂN NGHỆ VIỆTNAM-
NHA VĂN TIỀN CHIẾN 1930-1945,
nxb Vàng Son, Saigon, 1974]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét