t.t.kh. nàng là ai? - thế nhật [thế phong] - 18

t.t.kh. nàng là ai? - 18-  thế nhật [thế phong]
nxb văn hóa thông  tin tái bản, hànội 2001


                                                         
                          5.  thế phong  trả lời 9 điểm của bà vân nương :
                           ' tôi không phải  là t.t.kh. '


     Kể từ ngày 2 tháng 10 năm 1994, TTKH- nàng là ai ? phát hành; đến nay, có khoảng 70 bài nói về, tán đồng có,  phản bác có - nhiều nhất là phản bác - và, chưa có một cuốn sách nào lại được nhắc tới nhiều như vậy ? 

     bởi , ý nguyện riêng của người viết, không phải đặt hàng - đó là một điều, như ý kiến riêng nhà văn Lý văn Sâm ,

    ' Mỗi người Việt nam trong tim đều có chất trữ tình TTKH, nên,  khi chích đúng vào, thì sự kiện nổ tung ...'.

    Bài viết thứ 2 ' TTKH- nàng là ai ?'  của Ngọc Tỉnh ( một bút danh khác của Mai quốc Liên ) *, ông cho rằng ,
-----
* báo Sài gòn giải phóng, tp. HCM - trang Chủ nhật 9-10-94)

   ' ...sáng tỏ một nghi  an văn chương hơn nửa thế kỷ [1937-1994], một sự
 im lặng; cao thượng, cuối cùng bí mật đã đươc phát giác, các tác giả cuốn sách đã giải trình đầy đủ tư liệu hơn nửa thế kỷ qua, đưa ra những chứng cứ mới tìm thất để trả tác quyền cho bà Trần thị Vân Chung, việc làm trân trọng đó có thể xem là một nghĩa cử của những người cùng làng văn, những người 'ta cùng nòi tình, thương người đồng điệu' : nhà văn Thế Phong và nhà thơ Trần nhật Thu ( dưới cái tên chung Thế Nhật).  Tôi được biết rằng có một vài chi tiết, người đọc muốn biết thêm cho vững dạ.  Nhưng, đây là một cuốn sách 
có ích và đáng yêu ...' .

    Cho nên, mẩu tin cuối cùng trên tờ báo chợ , báo Thị trường ( như ở Mỹ, báo phát không, vì, đăng nhiều quảng cáo), chua thêm dòng chữ tiếng anh Market Sunday Issue *  viết,
----
*  số chủ nhật: từ 15 đến 21-01-1995 , xuân Ất hợi - báo của cơ quan, bộ Thương Mại / Trung tâm thông tin thương mại, phát hành ở tp. HCM.  

     '... là một cuốn sách bán chạy trên thị trường chữ nghĩa , nhưng, nó làm buồn lòng văn giới ...'.

    Cuốn sách ' TTKH- nàng là ai ? ' được tung ra, như làm dâu thiên hạ, ai cũng có quyền phê phán, bình phẩm.  Ở Sài Gòn , vào thời kỳ phát hành, cuốn này  phát hành theo lối bán ở sạp báo, cả trong hiệu sách - điều mà tôi biết được - thì, 

    trong các quán cà phê, bữa nhậu nhẹt, người ta chia ra làm 2 phe : tán đồng và phản bác, tranh luận về TTKH.  Tôi có một cậu em vợ, trước đến nay chỉ làm kinh doanh,  chưa bao giờ lưu tâm đến văn chương, chữ nghĩa.  Nhưng một buổi, cậu ta đến xin tôi một cuốn, ' để em về nghiên cứu tranh luận với bọn chúng ( bạn nhậu) '* .
----
* Nguyễn quốc Dương, hiện ở tp. HCM. quận 4. 

     Tuần báo Tuổi trẻ  * , các phóng viên văn hóa, nghệ thuật nhìn lại một năm hoạt động, bình chọn những sự kiện lớn đáng nhớ ( có 10 sự kiện) , và , 'TTKH- nàng là ai?'  đứng vào hàng thứ 6.  Báo này có tời 5 bài, bài đầu tiên do T.N. ( nữ phóng viên Thúy Nga) bình ,
-----
*  Tuổi trẻ chủ nhật ( tp. HCM), số 39-54 ( 570) , ngày 2-10-1995 

    '... Xác minh lý lịch TTKH, tập sách mới của nhà xuất bản Văn hóa-thông tin, vừa đưa ra một câu trả lời, với những chứng cớ khá cụ thể, chi tiết.  Không được mạch lạc và khoa học lắm, khi trình bày, cả dẫn giải, nhưng, tập sách mới mẻ ở khía cạnh thông tin, khi , đưa ra tên tuổi thật của tác giả TTKH, với đầy đủ cuộc đời, nguồn gốc, công việc, băn khoăn, đã cũng hiểu được tâm trạng của tác giả tập sách : một nghi án văn học đã quá lâu, nay lỡ biết rồi, thì không thể không công bố ... , mà , quả thực đã kết thúc một nghi án văn học ? '.

     Tuần báo Thanh niên  có 6 bài, bài đầu tiên ' TTKH và Người ấy là ai ?' * ký tên Sài Gòn Nay ( bút danh khác Trần Phá Nhạc), 

      '... Có thể đọc rõ hơn những điều trên, qua cuốn 'TTKH - nàng là ai ?'  của Thế Nhật.  Nếu cái nghi án văn học kia được kết thúc ở đây, vẫn còn một điều cần bàn với tác giả ...' - đó là ông Sài Gòn Nay không tán thành việc Thanh Châu cho Nguyễn Bính, Thâm Tâm, hoặc ai đó nữa, dựng đứng việc TTKH là người yêu của mình, là 'giây máu ăn phần' - như chữ Thế Nhật nhắc đến trong sách, và, ông Sài Gòn Nay kết luận - 
'...  huống hồ, tên tuổi  và tài hoa của các nhà  thơ như Nguyễn Bính, chẳng còn dám ước mơ một điều gì hơn, có chăng yêu chỉ để mà yêu ...'

    Sau bài này, một bài khác,  ký tên Phan Đức, tóm tắt ý kiến đọc giả, mượn một từ ngữ ' ngộ nhận' *, kết luận,
----
*   tuần báo Thanh niên, số 119)559), ngày 11-10-94, phát hành tại tp HCM.

     '...Thế là, ngày xưa bà Vân Chung đã không nhận mình là TTKH, còn bây giờ, bà đang phản ứng gay gắt.  Ta hãy chờ xem.  Nếu bà Thư Linh kể đúng sự thật, thì, hà cớ gi bà Vân Chung lại phản ứng gay gắt, nhất là đối với bà Thư Linh, một người quen biết lâu đời ...'

     Cũng báo này, Phan Đức còn trưng dẫn : một cô con gái của ông bà Phạm xuân Ninh [ bút danh Hà thượng Nhân], tự nhận giáo viên dạy tiếng pháp, 
( đã hưu )  lên án sách viết sai lạc, thiếu đứng đắn,  sai quá nhiều.  Bác trai  cô ta ( chồng bà Vân Chung) không mê cô thư ký , khi ông bác mở văn phòng luật sư,và,   phủ nhận cuộc gặp gỡ giữa Thanh Châu và Vân Chung.  

    Thêm nữa, lập luận rất giản đơn, nữ sĩ Vân Nương trong nhóm Quỳnh Dao, sao  Vân Nương lại không kể cho Tôn nữ Hỷ Khương, Việt Nữ, v.v... - mà lại kể cho Thư Linh?  

    điều này cũng dễ trả lời, bởi,  cô giáo viên kia sinh năm 1954, làm sao biết bác mình [luật sư Chấn] không mê gái ?   Việc bác cô mê gái, không phải Thư Linh kể , tôi xin tiết lộ việc này, qua ít dòng - đó là luật sư Trần thanh Hiệp kể lại , khi ấy,  ông ta đang tập sự luật sự tại văn phòng luật sư Chấn ở 33 Nguyễn trung Trực, Saigon 1. 

     ông Trần thanh Hiệp[ 1927-   ) , từng là tác giả bài thơ, có 3 cầu :

                               Cửa sổ,
                                           cửa sổ, 
                                                        cửa sổ

                                        TRẦN THANH HIỆP

    hình như , dịch lại từ thơ một thi sĩ , nước Phú lang sa  :

                                Persienne,
                                                  persienne, 
                                                                    perisienne
                         
                                           LOUIS ARAGON 

     ký tên TRẦN THANH HIỆP đăng trên báo Sáng tạo  - và - ông này còn được coi như một lý thuyết gia nhóm Sáng tạo, khi, tranh luận vê văn thơ tiền chiến , nhóm Sáng tạo phô trương, phét lác ' cần phải phủ nhận văn nghệ tiền chiến tuốt luột.  

    Trở lại với chuyện cô gíao viên sinh 1954, đặt vấn đề ' sao tác giả Vân Nương không đem chuyện [bà là TTKH] kể cho những nhà  thơ trong nhóm, mà, kể lại với  bà Thư Linh ...? ' 

    hẳn rằng lập luận này không mấy vững chắc, cô gíáo viên dạy tiếng Pháp ? Bởi, làm sao cô bé biết ,' Đàn ông 5, 7 lá gan, lá ở cùng vợ / lá toan cùng người ... -  cô dịch được ra tiếng Phú lang sa, cô sẽ hiểu ngay thôi- đằng này- ông bác của cô đã làm nhiều điều có thật về vụ ấy . 

   và, tôi chỉ kể một chút ít để dẫn chứng cho tâm sự bi thương của con chim bị bắn, rất sợ cành cây cong - thì- chẳng có gì là bôi lọ cả * 
----
* tuần báo Thanh niên số 138 ( 579) ngày 34-11-94, phát hành ở tp. HCM.

   Còn ngộ nhận ư ?, nói thế, đoc giả không thể hiểu được xuất sứ người dùng từ ngữ này ?  Đó là Tôn nữ Hỷ Khương ,đã hơn 1 lần gọi điện thoại cho nữ sĩ Thư Linh : ' chị  chỉ cần trả lời, đó là ngộ nhận,  hẳn là sẽ êm xuôi tất cả'. 

   có nghĩa là ,Tôn nữ Hỷ Khương muốn buộc Thư Linh phải tự lừa dối bản thân, để, tội này đổ lên đầu 2  chàng tác thiệt cuốn sách, mà,  không là
tác giả ?

   Về bài một ông ký tên Nguyễn Cương [Nguyễn đăng Cương] này là phát ngôn viên Tôn nữ Hỷ Khương, phóng viên đã tự đặt câu hỏi, và thay Hỷ Khương trả lời. 

    Hỷ Khương nói ,

   '... Cách đây chừng mấy tháng, một buổi sáng nhà văn Thế Phong, một người quen biết chị em tôi từ thập niên 60, lại thăm tôi ...

   thực tình, tôi chỉ biết mà chưa quen, nhất là với Hỷ Khương- thì biết tiếng  nhiều hơn , so với Vân Nương, hoàn toàn lạ hoắc ! 

    Tôi quen thật sự Tôn nữ Hỷ Khương, ấy là,  vào buổi tổ chức kỷ niệm 
Ưng -Bình-Thúc- Giạ-Thị ( thân sinh  Hỷ Khương), khi đến tham dự, do giấy mờ tôi , do Thư Linh chuyển. 

    lúc này, tôi mới biết và quen thật sự nữ thi sĩ Tôn nữ Hỷ Khương danh tiếng tử trước 1975.  Nhưng phải nhận,  Hỷ Khương rất niểm nở, vui lòng cho mượn ngay tấm hình chụp với Vân Nương - và - buổi ấy, chắc Tôn nữ Hỷ Khương quên, có nói ,

   ' ...Anh nói ai trong ' Quỳnh Dao'  là TTKH, thì, em không tin - nhưng,  với chị Vân Nương, thì ...'. 

    thật tiếc; tôi không  là phóng viên chuyên nghiệp, ở chỗ, không đem theo  cassette thâu lời nói được giữ lại -  bây giờ lời nói đã bay đi.  

    cũng như Thư Linh,  cũng đã không làm điều này, đối với Vân Nương; kể cả lấn ấy,Vân  Nương đến thăm  Thư Linh; gợi ý,' vợ Hà thượng Nhân muốn đi thăm chồng học cải tạo, mà , thiếu phương tiện - hoặc - muốn cho ,

    con, cháu vượt  trùng dương tham quê ngao5i, mà, lại chẳng có vàng dẫn lối ...' * 
---
*   trả lời Thư Linh ,Vân Nương nhắc chuyện Thư Linh rất sành sỏi trong nghề buôn hột xoàn, còn tổ chức vuột biên chót lọt.  Chuyện buôn kim cương, tôi không biết, còn tổ chức vượt biên, tôi có nghe chuyện  kề : bà cho  một cựu  đại úy nhảy dù  Nguyễn đức Mạnh , và, vợ , nữ họa sĩ  M...,'đi trước ,trả sau ' - bà Thư Linh quen khá thân với nhà gia phả học Dã Lan-Nguyễn đức Dụ ( ông Dụ là thân sinh  Nguyễn đức Mạnh). 
   bà Thư Linh kể lại cho  nghe :  một lần vợ chồng Nguyễn đức Mạnh ở Mỹ về , lại thăm , ngoài cảm ơn, đưa một số đô -la , bà không nhận. Và bà chỉ nhận để nữ hoạ sĩ  M... trình bày bìa cuốn kịch thơ 'Nữ tướng Bùi thị Xuân / Nghiêm Phái-Thư Linh '.
   ( Nxb Văn nghệ- tp HCM , 199X ).
      (TP chú thích, 2014)
 -----

  Trở lại câu nói 'cứ nhận là ngộ nhận'  của Tôn nữ Kỷ Khương được nhắc lại; chẳng có gì là quan trọng, nhưng, tôi nghĩ Hỷ Khương đã làm được một việc 'dầu xây chín đợt phù đồ - chưa hẳn bằng cứu được một người suýt tự vẫn . 
( trong 1 lá thư Vân Nương viết cho một người bạn ở Mỹ, đề ngày 10-10-1994-  do báo Người Việt ở Mỹ / thư Vân Nương gửi Hỷ Khương ...- Dec 24th, 1994).

      cùng đọc một đoạn,

    '... Chị bây giờ ruột rối như canh hẹ.  Khi chị nhận được 2 cuốn thơ và thư của người đàn bà ấy ( ám chỉ Thư Linh), chị đã định hủy mình, vì quá uất hận. Quá chán ngán cõi đời ô trọc.  Quá ghê sợ những con rắn đội lốt người, mà, chị thì đơn độc ngồi ở nơi này. Không dám thổ lộ với các con, đành, chỉ lấy cái chết, để chứng tỏ cho chúng biết :' chị đã bị vu khống về những chuyện nhơ nhớp kia.' 
      Nếu, chị không kịp thời nhận được thư tốc hành của Hỷ Khương, nhắc nhở chị phải làm những gì ,  '...nếu chị không phải là TTKH , chị gửi về em, em sẽ vì chị mà làm tất cả chuyện gì em có thể làm được, để, bênh vực và bảo toàn danh dự cho anh Chấn ...'.
     Chắc Hỷ Khương đâu có ngờ, đã cứu mạng chị lúc đó ...'. 

    Cho nên, 3 tấm ảnh Tôn nữ Hỷ Khương cho tôi mượn, HK đã đòi lại - 1 tấm đã lỡ in trên báo chuyên đề Nghệ thuật thứ bảy của bạn văn TTH- anh ta mua giấy phép, thực hiện in ấn, phát hành - hẳn ,Hỷ Khương không hài lòng, chẳng có gì là không đúng.   Rất phải thôi, công lao  Hỷ Khương; đã làm:

    'tránh được nghiệp nặng Thân, Khẩu, Ý... đối với  Vân Nương.'

    không chỉ Vân Nương chịu ơn  Hỷ Khương, mà chính tôi đây, cũng đội ơn nữ sĩ Tôn nữ Hỷ Khương 

   '... đã không phải ân hận dài lâu về việc giã từ đời một lần, sớm hơn dự định, của nữ sĩ Vân Nương... '.

    cũng trên tuần báo Thanh niên, có bài: ' Bà Vân Nương- Trần thị Vân Chung:' Tôi không phải là TTKH- ' trích một đoạn thư của Vân Nương gửi cho nhà xuất bản Văn hóa và nhà văn Thế Nhật.

     trong thư có 3 điểm:

     điểm 1.  đám cưới vào 1934 là sai, 1939 mới đúng, theo bà, chẳng lẽ lây chồng ở tuổi 15 ? Bà là nhân vật chính, nói sai đi nữa; tôi phài đành nhận là đúng. Nhưng, bà nói đúng sự thật, và, tôi nhận là sai.  Có điều không hiểu, bà có nhớ câu ngạn ngữ, hay là, sao phỏng ngạn ngữ Trung hoa : nữ thập tam, nam thập lục-  gỉa thiết, bà lập gia đình ở tuổi 15, thì, đã trội hơn thơ Nguyễn Bính:

                                Em là con gái Trời cho đẹp
                            Tuổi mới mười ba, ngực đã bồng
                                                                               THƠ  NGUYỄN BÍNH
  
     quá đúng, như lời bà trách tôi , ' sao vụng tính toán cho thời gian không ăn khớp với nhau .'

     điểm 2.  ' ...chúng tôi hơn nhau 3 tuổi.  Nhả tôi tuổi Bính thìn ( 1916), tôi Kỷ mùi ( 1919), sao lại viết hơn nhau 9 tuổi.'  Thưa bà, tôi lại nhân là có sai 
( cuốn sách chia ra làm nhiều chương của 2 tác giả, tôi viế  2 chương chính: III và IV).

     điểm 3. '... nói về gia đình tôi cũng không đúng.  Bố tôi không làm quan
 ( cũng như khi làm đám cưới, nhà tôi chưa làm quan huyện).   Chúng tôi có 8 anh [chị]em..., chứ không phải 5 người.  Tôi là thứ 3, không phải trưởng nữ, thế nên, tôi có bút hiệu Tam Nương...'

    tôi lại sai nữa , như, vô tình bớt đi, chẳng hiểu có phải trong óc tôi, lúc nào cũng như người tuyên truyền chương trình kế hoạch hóa, không muốn gia đình đông cái, lắm con. 

    điểm 4 . không nhận  có viết trên nhật báo Ngôn luận/ chủ nhiệm Hồ Anh,  trước 1975 - và  bà có bút hiệu Lê phương Đông,  không là Lê đông Phương như tôi viết.  

     tôi đành phải xin lỗi bà,  bút hiệu  kia sai,  cho là  cô thợ đánh vi tính nhầm đi nữa , người sửa bài là tôi đây, vẫn phải chịu trách nhiệm bỏ sót lỗi.

     điểm 5. thay vi ông Lê ngọc Chấn đi tù Côn đảo, chính xác, chỉ bị giam ở khám Chí hòa. Vây thì, tôi lại xin lỗi bà về điểm này - nhưng- trong tập thơ gồm 10 bài Sầu Thu , cho biết đón chồng từ Côn đảo về.  Chẳng lẽ, phu quân của bà chỉ đi kinh lý Côn đảo, thôi sao ? Lại  đành xin lỗi thêm lần nữa. bà lại còn trách, phu quân bị chế độ Ngô đình Diệm cầm tù, chứ không bị lưu đày.   Bị cầm tù và lưu đày, hai từ này có gì trái nghĩa nhiều ,  với nội dung đâu nhỉ ?

     điểm 6.  bà cho biết năm 1976 , vẫn ở cư xá Nông tín cuộc, nơi này ở tư 1972. Năm 1980, ông nhà bị đi cải tạo, được tha về, có giấy xuất cảnh ; mới bán nhà, dọn về ở chung với bà Mộng Tuyết tứ 1992.  . 

     như vậy, tôi lại sai - điều này khiến một thi nhân, tác giả tập thơ Trước mùa chinh chiến / Huyền Viêm ( Saigon 1956) - chàng ta núp dưới bóng quần hồng, ký bút danh Hữu Vi- ( báo Văn nghệ tp. HCM, số 169-  11/ 1994), lại còn ký tắt H.V. - thì cũng trong điểm 6 / theo thứ tự của ông ta -  Huyền Viêm, Hữu Vi , H.V thắc mắc,

    '... theo tác giả Thế Nhật, thì TTKH, đã ở nhờ nhà nữ sĩ Mộng Tuyết một thời gian khá lâu, có lẽ nào, bà Mộng Tuyết lại không biết người ở chung nhà, là một nhà thơ tên tuổi , là TTKH ?.  Sao tác giả [Thế Nhật] không liên hệ với bà Mộng Tuyết để hỏi rõ vấn đề này, trước khi cho in sách  [TTKH- nàng là 
ai ? '. 
    ( trong  bài không thấy câu nói nào của bá Mộng Tuyết cả).- rồi , tác giả bài báo kia nhắc lại ở điểm 5 , Hữu Vi không tin ông bà Lê ngọc chấn không có nhà, phải đi ở nhờ,Hữu Vi 
tiếp lời  '

    '... Ông Lê ngọc Chấn là một quan chức cao cấp thời Pháp thuộc và dưới chế độ cũ, thế mà, không mua nổi một căn nhà - dù là nhỏ,  để, cho vợ con ở hay sao, đến nỗi nàng TTKH phải đi ở đậu tại nhà nữ sĩ M.T.? '  

     đúng như vậy đấy, ông  Huyền Viêm , ' ...có điều không biết mả tưởng mình biết là tai hại như thế đó... ? ' 

     Và, thưa bà Vân Nương; chúng tôi biết ông bà bán nhà để xuất cảnh- nhưng luật 2/4- sĩ quan cấp tá trở lên -  (tổng, bộ trưởng, đại sứ lớn hơn nhiều ), một khi muốn xuất cảnh, thì phải giao nhà lại cho nhà nước quản lý.

     và, ông bà đã lên sân bay, rồi từ sân bay về lại- bởi lẽ , chưa chứng minh được căn nhà đã giao (hay chưa ) cho nhà nước ? 

     chính vì thế, mà ông đã lo buồn, sau cùng  ở lại quê hương vĩnh viễn .

    Một vài dòng thêm, để, thưa với  nữ sĩ Mộng Tuyệt, tác giả Nàng Ái Cơ trong chậu úp ( trong 1 bài khác' lại nói về cuốn sách 'TTKH - Nàng là ai ?', phóng viên Phạm chu Sa ký Tần Vương)  ghi , 

     '...chúng tôi có đến thăm bà Mộng Tuyết, trước kia là chủ soái nhóm thơ
' Quỳnh Dao'.  Bà M.T. năm nay đã ngoài 80, nhưng , còn khỏe mạnh và rất minh mẫn.  Bà cho biết, sau khi cuốn  sách ' TTKH_ nàng là ai ? ' ra đời, có một người quen [mang] đến, đọc cho nghe,  một số đoạn ( mắt bà yếu) do một cuốn sách đề cập bà Vân Chung... Bà M.T. khẳng định bà Vân Nương không phải là TTKH.  Không những thế, bà Vân Chung chưa bao giờ nhận mình là TTKH cả.  Bà nói, ' ... tôi đã lớn tuổi,ít còn quan tâm  tới những chuyện thị phi trong văn giới. Nhưng,sao lại có người cầm bút viết một cuốn sách thiếu trách nhiệm về đờitư người khác như vậy ?' -   Bà M.T. tỏ vẻ khó chịu về chuyện này, nhất là,  trong sách có dùng những từ ' ăn bám',' giây máu ăn phần', lại liên quan tới cố thi sĩ Nguyễn Bính, một nhà thơ tài ba , người em kết nghĩa của nữ sĩ M.T. 50 năm.  Vậy, thì ai, là người ăn bám, giây máu ăn phần ...!? ' 

   Nay, nữ sĩ Mộng Tuyết đã trở thành ' lão bướm bà trong thơ chậu úp  - có trách nhiệm nhiều với hàng chữ, ' lên gác không được vịn tay vào cầu thang ' - khi  - bà ta muốn đuổi  khéo vợ chồng thi sĩ Vũ hoàng Chương, sau 1975 ? .( tự bả mời đến ở ). 

    Bây giờ, thời kỳ sau 1975, bà Mộng Tuyết muốn đuổi họ đi, nên, có những dòng chữ đuổi nhà ,'lên cầu thang không được vịn tay vào cầu
 thang ' - khiến vợ chồng này không còn chỗ nào dọn đi, dự định uống thuốc  chuột tự kết liễu đời ?  Bởi lẽ, bà M.T. mời một số quan - chức - thơ  miền Bắc vào ăn, uống, bà ta  không muốn khách khứa trông thấy ' bản mặt đáng ghét của  thi sĩ ' Ngụy' Vũ hoàng Chương đang được cho ở nhờ tại đây '.  

    Còn ông em kết nghĩa của bà M.T.  - nhà thơ tài ba Nguyễn Bính - hẳn, lão bướm bà không quên , có lần thì  sĩ Nguyễn Bính đã phải khổ lồng cất bước ra đi; vì, người chị có nghĩa mà không kết, đuổi nhà thơ đi-   có lẽ vì  - ' đồng tiền được bà coi lớn hơn Trung hoa lục địa chăng ?'. 

     Hãy giở lại chồng báo cũ, để, xem tình nghĩa đôi lần bạc trắng hơn vôi ấy !  Với thi sĩ Đông Hồ ( chồng bà M.T.) , tôi quên, biết- và đã viết về ông trong  một cuốn sách *- còn với bà ư ? -  thì, ... ? 

     Một lần, Lữ quốc Văn hỏi , tôi có biết địa chỉ bà, tôi trả lời, sẽ dẫn đến nhà để anh ta chụp chân dung bà.  Anh ta vào nhà , chụp ảnh xong, ra ngoài vẫn thấy tôi đứng nép vào bên lề một hiệu tạp hóa nhỏ, tránh không khỏi nắng ban trưa !  

     lần khác, bà Mộng Tuyết được một cô cháu dẫn đến nhà Lữ quốc Văn ở xxx đường Bạch đằng, phường 14, quận Bình thạnh  - nhân dịp ông Lê xuân Hòa từ Hànội vào-  triển lãm thư pháp vào khoảng tháng 4- 1993. 

      nữ sĩ Hoàng hương Trang nhắc , tôi nên cùng lại đây, để , chụp chung một tấm hình với bà M.T., nữ thi sĩ tiền chiến -  kể cả Lữ quốc Văn vừa chụp vừa mời. 

      lắc đầu,tôi  khước từ được chụp chung với nhà thơ nữ tiền chiến, từng chiếm giải khuyến khích thơ Tự lực văn đoàn .

   Các báo có bài phản bác, hẳn,  không thể bỏ qua những chi tiết như vậy, khai thác , báo bán chạy hơn- như chính một tổng biên tập tờ tuần báo Thanh niên, đăng nhiều bài nói về TTKH - nói với Trần nhật Thu,

    '... mày phải cho tao nói về TTKH chứ, cả nước ăn theo TTKH, thời điểm này nếu không khai thác, báo ế ...'. 

    đến nguyệt san Văn hóa, khi trích đăng loạt bài này, theo sự tiết lộ từ người có thẩm quyền, thư ký tòa soạn Lâm quốc Trung,

    '... báo từ 10 ngàn bán tăng lên gấp rưỡi '.  Chẳng thế,  trong  Lời tòa soạn, từng viết , '  Nếu như cuốn sách [TTKH- nàng là ai?]  không đưa ra những phát hiện, có thể xem là mới mẻ, so với những lần  ồn ào trước đây, thì, NSVH đã không để bạn đọc mất  phí thì giờ theo dõi đến 3 kỳ báo ...'.  

   Tất nhiên, có một số cây bút, được gọi là viết tranh luận văn chương, như Thanh việt Thanh, đã , một mình viết 2 bài báo về TTKH- nàng là ai ? * - hay, dở , chưa biết -  giá trị trước mắt , nắm được một số tiền nhuận bút không nhỏ, vì, báo dễ chấp nhận đăng ngay, trả nhuận bút tắp lự.
----
*  Thanh việt Thanh , ' TTKH- nàng là ai ?' / Cuốn sách làm người đọc thất vọng'- báo  Long an cuối tuần số 40-43, ngày 22-10-94. Bài này được báo Người Việt ở California đăng lại.  Một bài khác, cũng do TVT viết trên tuần báo Tây ninh, số 4, ngày 26-10-94, với tựa bài ' TTKH- nàng là ai ?' / Cuốn sách thiếu cơ sở thuyết phục '. Báo này phát hành tại tp. HCM.

     điểm 7 .  bà Vân Nương phủ nhận việc gặp gỡ giữa Thanh Châu và Vân Nương ở nhà vợ Hà thượng Nhân, là thêu dệt, vu khống, sỗ sàng, vô luân tồi bại - bà đòi kiện ra tòa.  Trong khi đó,  cặp vợ chồng Thanh Vân- Như Hiên ở Sài Gòn- thì -  Thanh Vân trong một lần điện thoại, cho tôi  biết, gia đình Vân Nương nhờ, ông thay mặt, để kiện chúng tôi ra tòa tại tp. HCM. Nhưng, ông Thanh Vân tự khai trong điện đàm , ' tôi khước từ '.  Bởi,  một lẽ giản dị, ông là bạn tôi và Trần nhật Thu. 

      trả lời : cảm tạ tấm lòng được gọi là có . 

      thứ hai về pháp lý -  không ai khác hơn, chỉ  đương sự  mới được quyền đứng đơn khởi tố, mà, chính đương sự phải có mặt tại tòa , hoặc, cậy 1 luật sư đại diện ( được pháp quyền thừa nhận ) tranh cãi .   

     bà Vân Chung  hiện ở Pháp, có thể, luật sư sẽ từ Pháp qua đây để cãi  chăng ?.  Nếu , thắng kiện, bên bị đơn chúng tôi , phải chịu bồi hoàn án phí, bồi thường 1 đồng danh dự.

     nhưng, trước hết, phải sẵn hiện kim để làm việc này.

    và, tôi xin cảm ơn trước, nhân danh nhà xuất bản, cuốn sách rất sớm tái bản với số lượng kỷ lục hơn bao giờ !.

   Nếu kiện, phải kiện tác giả,  chứ không phải Thư Linh- Đặng thị Lạc, hiện thường trú tại số nhà  201/ xx, đường 3 tháng 2, tp HCM.
 ( 1924-      ). 

    thêm, 1 điều vô lý đáng yêu của bà  Vân Nương,  thư  gửi Thư Linh, đ8ang  trên tờ Người Việt ( Cali) - Vân Nương  chỉ chĩa mũi dùi vào Thư Linh; kể cả việc lên án Thư Linh bôi nhọ, vu khống, bịa đặt, phạm tôi mạ lị cá nhân .  Qua thư từ, bà Vân Nương nêu đích danh truyền thống gia đình  bà,

    '... nhà chúng tôi là con nhà có giáo dục cổ truyền... ' 

   ( còn với gia đình Thư Linh- Đặng thị Lạc [ trích một số chi tiết bài điếu văn của Dã Lan- Nguyễn đức Dụ đọc, trước lúc hạ huyệt , táng xác ông Nghiêm Phái, vào tháng 11-1994 ở tp. HCM). 

     thì, 

 '... gia đình họ Nghiêm có 17 quận công, gia đình họ Đặng 9 quận công '.  

    tất nhiên, chẳng phải gia đình có giáo dục, nhiều đời làm quận công, là , con cái điều tốt - hoặc -  gia đình cổ truyền của đại lý bán rượu phông-ten; thì không thể có những hậu duệ thánh nhân ? 

     điều quan trọng ở đây -  vạch đời tư để lăng mạ  bà Thư Linh,  lại trở ngược , nhằm vào chính  bà Vân Chung.   Đó là cái quái gở, chứ không  phải cuốn sách quái gở,[ mạt sát Thế Nhật +TTKH- nàng là ai?] mà,  bà Vân  Chung còn mạt sát cả  văn sĩ bạn tình Thanh Châu nữa : 

  '...  xét cho cùng, xin chị Thư Linh] hãy đọc những dòng sau đây của nhân vật Thanh Châu trong cuốn sách' quái gở' đó...'.

      hoặc 

  '... sự sỗ sàng của một người đàn bà có chồng rồi [Trần thị Vân Chung], mà còn có cử chỉ vô luân tồi bại như đã tả trong cuốn sách ' TTKH- nàng là ai?'... [ từ trang 54 tới 65] , nếu chúng tôi có mặt tại quê nhà, sẽ đưa chị [Thư Linh] ra tòa, về tôi mạ lỵ, vu khống .. ' ( in trên báo Thanh niên ) . 

     bà Vân Chung trách khéo Thanh Châu, lẽ, nhà văn đã thừa nhận có gặp bà vào năm 1976 ở tp. HCM,  đi xe- buýt nhiều lần, trong nhiều ngày ,để kiếm bà- và- ông này cũng lịch sự gửi lời chia buồn, khi ông Chấn mất, trước khi bà sang Pháp đoàn tụ với các con.  

     Lỗi lầm, thưa bà Trần thị Vân Chung, nếu có -   bà phải kiện , trách móc, sỉ vả tác giả  'TTKH- nàng là ai? ', chứ không thể là Thư ...,

     '... tôi không trách gì nhà văn Thế Nhật, vì, chính chị [Thư Linh] mới là đạo diễn ; tác giả Thế Nhật, chỉ là người thu hình ...'
        hoặc 

      '... chợt nhớ câu chị[ Thư Linh] dỗ dành,' Vân  Nương sẽ có tên trong văn học sử', tôi mới hiểu thâm ý chị, là người háo danh, vụ lợi, lạo, sẵn  đầu óc thông minh, nên, đã khéo léo tính toán, tạo dựng ra câu chuyện giả tưởng, để, có cuốn ' TTKH- nàng lả ai?' - đồng thời, in luôn cuốn ' Những dòng thơ hoa'/ [ Thư Linh], để, ai đọc cuốn này, cũng phải tìm mua cuốn kia.  Sách sẽ bánchạy như tôm tươi, tha hồ thu tiền về.  Và, nếu Vân Nương được vào văn học sử, chắc chắn Thư Linh cũng được vào, vì, lý do nhân chứng ...' 
     ( trích theo báo người Việt, Cali).

     điểm 8.  bà Vân Chung lại phải nhận một sự thật, ông Thanh Châu có vào Nam [thật], và, nhờ cô em đưa tới gặp bà tại cư xá Nông tín cuộc, 

     '... cuộc thăm này  có tính cách như 2 người bạn cũ gặp lại nhau, với sự hiện diện của cô em họ. (...) Như vậy, có gì là đáng nói, khi, đã coi nhau như bạn ... '

     đọc tới đây, tôi ghét cay đắng câu phong dao mà tôi thuộc' tình cũ không rủ cũng tới', nó sai lạc, phản tác dụng, như đối với trường hợp của bà- tự nhận thuộc gia đình cổ truyền, có giáo dục hơn ? [ so với bà Thư Linh] 

     điểm 9.  bà Vân Chung còn lên án ai đó , đã không kể chuyện đúng về phu quân bà có lăng nhăng- như trong sách viết -  có thư ký nào đó ở văn phòng luật sư Chấn .   Bà kể thân thế gia đình của 2 cô thư ký- một cô là phật tử, người kia còn là bạn chơi phong lan với nhà văn Nhất Linh- Nguyễn tường Tam.  Như thế,  đủ chưa, để  bảo đảm cho sự trinh bạch là có thật !
 ( chữ của  bà Vân Chung).

     Với nhà văn Nhất Linh, một lão tướng trong ngành cải biên tiểu thuyết mới việt, công ấy thật lớn, nhưng ,con người chính trị gia Nguyễn tường Tam - tôi không  đem  ra đây, để, so sánh với tổng thống Mitterand ,đương kim nước Pháp- nhưng, người sau này bị báo Paris Match phát giác : một cô con gái luồng ngoài khoảng 20 tuổi , vì,  ngoại tình mà có.   Báo đăng tin này, bán chạy như tôm tươi, có tờ phỏng vấn , sao tổng thống không dùng quyền hiến pháp cho phép ( không được nói đến đời tư người có quyền hành lớn, hàng đầu)  để tịch thu báo và buộc đưa ra tòa.   Nhưng, lại hình như,  tồng thống  trả lời,  ,' báo nói đúng, không thể sử dụng quyền ưu tiên do hiến pháp dành cho '. 

    thưa bà Trần thị Chung, hiện bà đang ở Sarlat ( Pháp), chắc bà theo dõi vụ này kỹ hơn tôi, chỉ đôi khi mới được đọc, hay, nghe thuật lại, qua vô tuyến truyền hình.

    kết .  Tôi không hề có ý biện bạch những điều sai, tôi viết về bà, nêu lên. Hoặc, một ai khác cũng vậy, sai, tôi nhận ngay.  Và, tôi không dễ chấp nhận loạt bài, gọi là tranh luận văn chương, lại tiềm ẩn mùi tanh đồng tiền.  Thôi thì, đành kết luận: hầu hết những bài báo ấy, ngoài cớ kiếm tiền, không thể nghĩ khác hơn. 

     Bây giờ, ở đất Sài- thành hoa lệ này, viết báo kiếm tiền không phải dễ, viết được đăng báo, bài phải có chủ đề ăn khách, chẳng hạn chuyện 'TTKH, nàng là ai'  , Ai thật sự là Nàng - một đề tài chẳng riêng gì một tôi đề ra đâu, trước, đã tốn rất nhiều báo đề cập  từ thời tiền chiến tới hậu chiến.  

     đến , báo Người tiêu dùng / The Consumer ( số 29/1194 phát hành tại tp này), chẳng dính líu gì tới văn chương, cũng lại có bài nói về nàng TTKH- trước khi báo phát hành-  còn quảng cáo trên ti-vi để câu đọc giả, hy vọng bán báo chạy hơn .   

   một bài báo  khác , chủ nhiệm câu lạc bộ Văn Thơ ở Vũng tàu, đòi kiểm tra giấy phép xuất bản ( thực , giả),  và yêu cầu bộ Thông tin văn hóa  có công văn , cấm không cho phép  giải thích TTKH là Trần, Thanh, Khóc.

   nhưng, điều giải thích TTKH , lại khác hẳn với ý kiến của nhà văn Nguyễn đình Thi.  Trần nhật Thu kể lại,  ông Nguyễn đình Thi  nói về 3 chữ ấy, phải là người trong cuộc mới nghĩ ra như vậy được, và, chính ông đã chuyển giùm 30 cuốn' TTKH- nàng là ai?' nộp bản cho nxb Văn hóa - thông tin- nhận dịp ông Thi ra Hà nội, vào ngày 21 tháng 9 năm 1994.  

    Như vậy,  hẳn là câu trả lời  còn tác dụng mạnh hơn bao giờ, riêng đối với với ông chủ nhiệm  câu lạc văn thơ  Hoa sen ,  có óc ' văn thám' .
  ( sách này có giấy phép, có nộp bản lưu chiếu hẳn hoi !).  

    gia đình ông Nguyễn đình Thi, là, những người đọc đầu tiên, trước khi phát hành ( sách do TnThu đưa), cả chị Tuệ Minh (phu nhân nhà văn N.đ.Thi), khách hàng đầu tiên đặt mua 5 cuốn .  

    nói vậy, không có nghĩa, gia đình ông N.đ.Thi đọc, hẳn, sách đã có giá trị  sẵn  .  

    và, sở dĩ nhắc lại chuyện không cần nhắc lạ - ấy là-  bài cậy đăng của tay chủ nhiệm câu lạc bộ  thơ văn  kia , đăng trên báo Văn nghệ tp. HCM . Báo Văn nghệ này đăng 6 bài của nhiều tác giả , bài  giá trị nhất , hình như chỉ có vài chi tiết trong bài của Lâm Hà,

    '... Thơ TTKH, Chuyện tình buồn- Hai sắc hoa Ti-gôn'  vẫn chỉ dò dẫm trong giai đoạn thể nghiệm về hướng đáp ứng, đối với nhu cầu kể trên.  Khi  cuốn sách' TTKH- nàng là ai ?'  đang gây những ý kiến phê bình, tranh luận kịch liệt, thì, sự ra lò của chương trình [ băng ngâm thơ TTKH] này đầu tiên gây ra một sự chú ý . Có phải là một giả thuyết nữa để ' đổ dầu vào lửa' dư luận ...? 

      nghe nói- cuốn băng  TTKH  bán rất chạy ( Đoàn yên Linh ngâm thơ], hẳn là  văn sĩ Lý văn Sâm nói , có lý quá đi !. [... mỗi người việt trong tim đều có chất trữ tình TTKHJ, nên, khi chích đúng vào, thì bùng nổ tung]. '

      trên dưới 70 bài nói về ' TTKH- nàng là ai? ' + 1 chương trình trên đài phát thanh tp. HCM giới thiệu, còn, những bài báo ở hải ngoại, mà, tôi biết được- trừ báo Người Việt-  tuần báo ' Mai'  ( cố chủ biên Hoài -điệp- Tử   phát hành 18-12-94 ) đăng bài ' TTKH - nàng là ai' làm nổ tung dư luận trong và ngoài nước '- Ngô đỉnh Chương tự nhận nhà văn viết báo,  điểm qua loa, mục đích đăng 'TTKH- nàng là ai? '  trọn cuốn , gọi là, có tài liệu trưng dẫn ?! 

      nội dung bài báo quái quỉ này , khá giống nhiều bài mà các phóng viên báo ở tp. HCM viết về TTKH,  để câu đọc giả -  cái gọi là tranh luận, phê bình văn chương này có rất ít chất văn chương,  bài viết theo lối viết quảng cáo  của mấy tay  copywriter, được đăng ngay, lĩnh nhuận bút cấp kỳ. 

    chẳng khác ngâm sĩ Đoàn yên Linh kể lại , '... nhờ sách các anh mà chúng tôi có việc làm, băng ngâm thơ TTKH bán quá chạy !'. 

    một ý kiến ở bài báo khác,  hơi ngây thơ, nhưng, thơ ngây chân tình,

 '... sao TTKH là Vân Nương lại không được Vân Nương kể cho chúng ta trong
 ' Quỳnh Dao' , như Hỷ Khương, như Đinh Việt Nữ, như  Mộng Tuyết ... , mà , kể cho kẻ ngọai đạo Thư Linh ? v.v  và v.v .. '' 

      và, một sáng khác, buổi gặp rất tình cờ ,với giáo sư Hoàng như Mai cùng phó giáo sư Nguyễn Lộc ( phu quân nữ thi sĩ Ý Nhi)  ở quán cóc bên lề đường  Pasteur -   sau khi anh Nguyễn Lộc giới thiệu tôi  - giáo sư Mai  bắt tay rất chặt,  nụ cười rất tươi, ông  Mai nhận ngay, đã đọc' TTKH- nàng là ai?'rồi -  gợi ý , ' chắc phải tọa đàm về nàng TTKH thôi'.- nói thêm -
'... ừ  nhỉ ,  sao anh Thanh Châu rất thân với tôi, mà tôi không được nghe kể nhỉ ? '. 

      xin thưa ngay,

      '... có chuyện không dễ kể cho vợ, con , mà ,kể cho bạn thật gần, hoặc,  kể cho bạn xa mà gần tâm sự, về một vấn đề gì đó .   Có người bạn, ta chỉ có thể kể cho nghe thú uống trà, cà-phê, có người chỉ có thể kể về thú chơi cờ bạc, chơi chim, cá, gà, hoa kiểng ,  có người về sách vờ, thời sự... v.v.  và v.v... '.
  []

 thế phong
 ( SAIGON 20 -3 -1995)



      6. LỜI CUỐI SÁCH TÁI BẢN, NĂM 2001.  

    Trên dưới 5, 3 năm, không là khoảng thời gian ngắn , cũng không dài; đủ để dư luận lắng xuống, nhớ về một cuốn sách mang tên ' TTKH- Nàng là ai ?' .  Trên dưới 50 bài, từ trung ương tới địa phương, từ  Nam chí Bắc, đến cả trong và ngoài nước - như vậy, đã tạo được một dư luận văn học thật sôi nổi, hiếm có !

     Có những bài báo, với giọng tranh luận điểm đạm, song hành với bài văn khẩu chiến tanh tưởi, lời lẽ đao to , búa lớn, quy chụp, ngậm máu phun người ; đúng là chợ văn chương mưa quỉ, gió ma !  Riêng tôi vẫn chấp nhận, cũng chẳng vui, chẳng buồn. Chỉ người viết chung với tôi ( bài ngắn) , phản ứng ngay, với 2 mẩu báo viết đầu tiên, của 2 đọc giả, một ở Phan thiết, một Hà nội.  Trần nhật Thu viết, thông qua tôi, sau, vội vã gửi đăng trên tuần báo Thanh niên.

     Phần tôi. phải 3 tháng sau mới viết một bài dài, mấy trang đánh máy(
 bài  ' Thế phong trả lời 9 điểm của bà Vân Nương '/ Tôi không phải là TTKH ?' mà bà yêu cầu trả lời công khai từng điểm, đăng trên  báo ).  

     viết xong, bài chưa gửi đăng, và, Trần nhật Thu gửi thư riêng cho tôi
 ' từ nay anh ký Thế Phong, khi sách tái bản, tôi tặng 2 bài nhỏ mà tôi viết trong sách. v.v ...).  bài ấy đã in trong' TTKH_ nàng là ai?'  
( lần tái bản vào 2001, vẫn do nhà xuất bản Văn hóa - thông tin cấp phép, chỉ khác là giám đốc mới Vũ an Chương , thay Quang Huy, ký giấy phép in lần đầu, năm 1994). 

    Một tờ báo lá cải ở nam California kéo dài 2 trang báo -   tuần báo Mai / cố chủ nhiệm Hoài-điệp Tử - chỉ để đăng một bài viết, ký tên Ngô đình Chương, giọng văn khoe mẽ, hiểu biết văn học phê bình; nhưng đọc kỹ, lối viết láp nháp, lý luận cuội - mục đích chính không phải phê phán-  bởi ,ngay trang bên, đăng lại toàn tập ' TTKH- nàng là ai?' ( nhiều kỳ tiếp)  để câu đọc giả .

    Cũng chẳng  trách mà làm chi !

    Một tay thương lái cầm bút theo kiểu chụp giựt ở Texas (?) , vội tráo chương , đổi tiết, đảo đầu đuôi xuôi ngược, xong, ký ngay tên mình, đưa in và đăng quảng cáo ra mắt tới hàng nghìn cuốn  * . 

   Cũng vẫn chẳng chết ai  cơ mà !
----
* chưa tận mắt thấy cuốn này - tôi chỉ được nghe kể, qua lời một chủ xuất bản cũ ở Saigon, ông Khai Trí, từ Texas về Saigon. 

      Có 1 bài thơ chua, viết kiểu Tú Kếu trước 1975, đăng trên báo ở Canada , viết đùa cợt, đại để hỏi ' anh chàng Thế, sau khi sách in xong, để đâu cho hết tiền bản quyền ?! '
( 'Hỏi rằng chàng Thế để tiền ở đâu ? ')

      một tuần báo khác ở tp. HCM, tờ Tuổi trẻ  tp. HCM ,xếp hạng sách
' TTKH- nàng là ai?'  vào hạng thứ 6/10 của sự kiện văn hóa trong năm 1994, bình , 

     ' Dư luận đã xôn xao về cuốn sách ' TTKH- nàng là ai / Thế Nhật. Có đến vài chục bài báo viết về cuốn này, trung ương có, thành phố có, người ủng hộ, kẻ phản bác.  Cuốn sách dựa vào môt tiết lộ bằng miệng của một người quen thân bà vân Chung từ Sarlat ( Pháp) về nước đính chính,  
'Tôi không phải là TTKH'. Thế là, cuốn sách ' TTKH- nàng là ai?'  đã được 'cặp tác giấu mặt Thế Nhật'  cho độc giả một phen leo cây ...'.

    Tháng 8 năm 1991, nhà xuất bản  Văn học ( Hà nội)  cấp phép  tái bản ' Thâm Tâm & TTKH' / Hoài Việt, mà trước đó, đã  từng xuất bản , do nhà  xuất bản Văn nghệ tp. HCM cấp phép.  Lần này, Hoài Việt cho đăng bài
' Tôi không phải là TTKH' / Vân Nương - Trần thị Vân Chung.'

      Do vậy, ở 'Lời cuối sách in lần 2', tôi [Thế Phong] viết :    

    '... Trong lịch sử văn học Đông, Tây kim cổ , vốn không thiếu những giai thoại kiểu TTKH.  Chung quanh những giai thoại đó, cũng không hiếm những chuyện giả tưởng ( từ dùng của bà Vân Chung) được thêu dệt, vì động cơ này, hay, mục đích khác.  Từ đó, xảy ra không ít chuyện[ làm] nhiễu thông tin, khiến, người đọc, người muốn tìm hiểu hoang mang, không biết tin vào đâu.'( Hoài Việt )

      Chúng tôi cũng không có ý này như tác giả  cuốn' Thâm Tâm & TTKH'/ Hoài Việt - nên - khi viết sách , nên chẳng quan tâm. Thật ra, tôi không có ý đầu cơ kinh doanh.  nếu có, chẳng là sách kinh doanh bán khả quan,  tôi mới biết được, sau khi sách in hàng chục nghìn bản, kết quả được nhìn thấy ngay - đến nỗi - nhà văn Thanh Châu, qua một lá thư gửi, ông lại còn ghi thêm hàng chữ, bằng bút chì, trên  đầu  trang bên trái của thư, ' Các anh thâu lời ít nhất 4 triệu đồng'.  Sự gợi ý này chính đáng, nên, gửi ngay 1/8 số tiền mà ông Thanh Châu quyết đoán kia, để trả cho chính tác giả .
(  truyện ngắn' Hoa ti-gôn' +  'Thơ TTKH ở nước ngoài' / Thanh Châu ) 

     Trở  lại TTKH có thật là Vân Nương - Trần thị Vân Chung- mà thật sự đúng như vậy đi nữa -  mà bà đính chính, phủ nhận, chẳng ai được quyền cãi . Hãy cứ tạm tin là đúng đi, nhất là, ở thời điểm này và đành phải chờ thôi.  

    Có thể chỉ vài năm,  bước qua thiên niên kỷ sau, TTKH lại được đánh giá, hoặc, chẳng bao giờ được nhắc đến. Nhưng, bạn đọc  và tôi, hãy cùng đọc, qua ít dòng trong thư bà Vân Nương gửi Tôn nữ Hỷ Khương, để, có một dự đoán khác , đối với lời đính chính của bà,

    ' Thế rồi, mỗi khi vào Sài Gòn, cháu Phương Mai ngâm thơ trên đài Phát thanh, Tô kiều Ngân, Mặc Thu cũng bảo, ' Má cô là TTKH đấy!'. Cháu về cũng kể chuyện lại.   Lại một hôm, có hội thơ tại nhà cụ Vân Khanh ( ngày 6-3-1964), Phổ Đức cũng hỏi, '  Phải bác là TTKH không ?'. 

    Hoặc, Đinh thị Thục Oanh ( vợ Vũ hoàng Chương )  từng tâm sự với tôi 
[ TP] về cuốn 'TTKH- nàng là ai?' - 'nhưng , tại sao bà Vân Chung lại phủ nhận mình là TTKH, thực ra đúng là Vân Chung.' Trả lời bà Thục Oanh,  tôi cho rằng, có lẽ bà Vân Chung vì con cái nhà chồng + tôi viết một câu sỗ sàng - gặp người tình cũ, 2 kẻ ôm chầm lấy nhau, chẳng  hạn ?

    Với nhà văn Thanh Châu, qua 1 bức thư viết tay ,  gửi cho nhà văn 
Lý văn Sâm :

     '... Nguyệt san Văn hóa số 9 vừa phát hành, có bài phỏng vấn tôi về TTKH, tôi đã nói rõ, anh ( Lý văn Sâm) tìm số nguyệt san đó nha ! Cũng chẳng có gí lạ hơn, nhưng, cứ vậy cũng vui.  Vì chúng ta sống căng thẳng quá lâu rồi, nên, con người tìm chất tươi mát, là lẽ dĩ nhiên.   Cứ để TTKH như một huyền thoại, hơn là đoán mò, để làm gì ?  nếu bà ta [TTKH] còn sống, chắc cũng bằng tuổi, hoặc, hơn tuổi Lý văn Sâm ... Tôi cũng vừa nhận được thư, từ Sài Gòn hỏi,  như anh[ hỏi] , cả thư từ nước ngoài nữa, bạn đọc vẫn chưa thỏa mãn, nhưng, làm sao đây ?  Ai mà trả lời đúng được bà[ TTKH] là ai,  Nàng là ai ?    Tôi mới được đọc một bài báo nhỏ khác, của ông Hoài Việt, cho biết thêm về 'TTKH- Nàng là ai ?'. Theo ông[ ta] , Thế Nhật vay mượn chút ít trong cuốn' Thâm Tâm & TTKH', bản in 1991  do hội Nhà văn xuất bản.  Chính cuốn sách giả tưởng ấy, dẫn tới việc  TTKH trở thành bà Trần thị Vân Chung , và, ông Thanh Châu trở thành người yêu của  Vân Chung TTKH ? '
     [ thư tay Thanh Châu gửi cho Lý văn Sâm]

     '... Trên 80 tuổi, ông [Thanh Châu] còn bị người ta  lôi vào cuộc.  Ấy là vụ sách ' TTKH- Nàng là ai ?' của ông Thế Nhật trong cuốn sách ' giả tưởng' này, TTKH trở thành bà Vân Chung và ông Thanh Châu trở thành người yêu của Vân Chung- TTKH.'.  Đọc xong cuốn này, ông [Thanh Châu] trao cho tôi [Hoài Việt] một bài báo rất dài, bảo, xem lại hộ, và, nhờ đánh máy, vì, ông [Thanh Châu] và tôi [ Hoài Việt]  gần như là đồng tác giả cuốn' Thâm Tâm & TTKH' đã xuất bản, và, được ông Thế Nhật vay mượn chút ít ...'  Nhưng rồi, con người lão thực ấy [Thanh Châu]  vẫn sẵn lòng bỏ qua, và, đồng ý với tôi [Hoài Việt], rằng, ' nên để cho dư luận và thời gian phán xét ...'
  ( Hoài Việt/ Thâm Tâm & TTKH, bản tái bản )

    Theo ông Hoài Việt và cả ông Thanh Châu( như Hoài Việt viết về Thanh Châu) - thì- ' Thâm Tâm & TTKH"  lại là một huyền thoại đấy, ông Hoài Việt ạ. Ông hãy đọc kỹ thư Thanh Châu gửi Lý văn Sâm ở trên.  Bởi lẽ,  Thanh Châu quan niệm, 

   '... Bạn  đọc vẫn chưa thỏa mãn, nhưng làm sao đây ? Ai mà trả lời đúng được ? bà là ai ?  nàng là ai ?' - ấy là- tôi chưa kể đến, chuyện ông Hoài Việt khai rằng,  ông và Thanh Châu,  đồng tác giả  cuốn ' Thâm Tâm & TTKH' , nhưng, trong sách ( 2 bản, kể cả bản tái bản, 1991), hình như không có tên Thanh Châu, hay, ít nhất phải có một dòng' đồng cộng tác ' - như hầu hết cách sách, truyện của phương tây  văn minh, thực hiện. Như vậy, càng rõ hơn việc làm luộm thuộm của ông Hoài Việt, đúng vậy chứ, hỡi ông có tên khai sinh Nguyễn việt Hoài ? ( còn là một tay nhà báo nằm vùng có tiếng (địch hậu)ở Hà nội trước 1954) . Và, ông Hoài Việt   chẳng nên  khoe mẽ   làm gì, cũng chẳng cần lớn tiếng khẳng định ,  ' như tôi mới đúng, là chân lý, còn lý luận các anh hoàn toàn sai bét ...'.   

     Có câu ngạn ngữ khá hay,  ' Anh nhất thì tôi xin nhì/ Anh mà 2 nữa, tôi thì thứ 3'. 

    mượn câu nà, tôi  tặng  lại tác giả' Thâm Tâm & TTKH' / Hoài Việt. 


                                                         ***

     Dư luận hằng quan tâm vẫn cần thời gian trả lời , ông văn sĩ Thanh Châu và  nữ thi sĩ Vân Nương, có cho biết ý kiến sau cùng không ?

     Tại sao tôi lại tin vậy?

     bởi, trong lá thư nữ  sĩ Vân Nương gừi cho Thư Linh [ báo Người Việt, Cali, 24-2-1994], bà viết ,

     '... nếu thật tôi là TTKH thì có gì là xấu ?  Người con gái nào cũng có quyền yêu và cấm sao được người ta yêu mình ?  Chỉ những người đàn bà có chồng rồi, còn, ngoại tình, còn, yêu kẻ khác, mới đáng khinh khi, 
phỉ nhổ ...' 

     một điều nữa khiến tôi [TP] áy náy, lÀ có trách nhiệm với bạn đọc.  Người viết cuốn sách ' TTKH- Nàng là ai?', thực lòng, không có một động cơ ẩn chìm nào, như đầu cơ kinh doanh, làm ' xì-căng-đan', gây công phẫn, bôi nhọ ai đó, cãi cọ ồn ào, mà chỉ muốn đưa ra một chân dung mới biết được về  TTKH , đích thực Nàng là Ai ? 

    cho tới nay, chẳng lẽ, vẫn chỉ là bước đường dò dẫm đi tìm Ai là Nàng TTKH thôi sao ?

                                                         [HẾT]
  

  thế phong
  [SÀI GÒN, THÁNG 10, 1997] 

---
*   Khoảng 70 bài tranh luận về ' TTKH- nàng là ai?' / Thế Nhật
 [ThếPhong], còn có 2 cuốn sách  tranh luận về TTKH: ' Giải mã nghi án văn học TTKH / Trần đình Thu ( Văn hóa Sài Gòn, tp.HCM xuất bản, 2007, sách dày 179 trang, khổ 13x19cm ). Cuốn thứ 2 đồ sộ, hoành tráng hơn , ' Huyền thoại hoa Ti-gôn / Ngọc thiên Hoa / Nxb hội Nhà văn, 2008, sách dày 632 trang, khổ 16x24 cm .

      Lời giới thiệu Ban biên tập Nxb, viết , 

   ' Ngọc thiên Hoa được biết đến như một cây bút đa tài (...) đã nỗ lực thổi một luồng sinh khí mới vào lĩnh vực nghiên cứu, phê bình, khiến mảnh đất đang khô cằn này trở nên tươi tắn, hấp dẫn và đầy sức sống hơn (...) TTKH là ai ?,  tác giả thẳng thắn bác bỏ những giả thuyết liên quan đến một nhân vật phụ nữ có thật mà khẳng định nó là sản phẩm của một màn kịch đầy bi thương, nhưng , cũng rất thú vị, trong đó nhiều người thủ vai một người và một người thủ vai nhiều người . Nếu ý kiến của tác giả [ Ngọc thiên Hoa] là đúng, thì, chúng ta cũng phải lên sân khấu văn học, để nói lời kết, rằng, ' kịch vừa là đời sống, vừa không phải, vừa của trí tưởng tượng vừa không phải. còn hơn cả một thách thức táo bạo nhất, mà, chỉ những người có bản lĩnh cao cường mới dám đặt ra và dám chơi tới cùng...' 
[ tr.6,8/ Lời giới thiệu của Ban biên tập/ Nxb hội Nhà văn). 

   Còn tác giả ' Huyền thoại hoa Ti-gôn / Ngọc thiên Hoa ', tự sự kể,

   '...Cuốn 'TTKH- nàng là ai ?' chỉ chứng Trần thị Vân Chung là TTKH của Thế Nhật được nhà xuất bản Văn hóa- thông tin tung ra năm 1994 và 2001, chưa xoa dịu hết những bực bội cho người trong cuộc :  Thanh Châu & Vân Nương, thì, cuốn ' Giải mã nghi án văn học TTKH' của Trần đình Thu, lại được nhà xuất bản Văn hóa Sài Gòn chắp cánh, bay lên trời năm 2007.   Như ong mật thích đi tìm hương hoa, như tằm ăn dâu nhả tơ cho người lụa, như nắng nhạt nằm trên cây góa bụa, tôi là kẻ... chanh chua trong văn học 4 mùa.  mây trời ấm, sợ tan trong cơn gió. Con mọt sách tôi nào biết chữ 'no ' gì !
        (...) Tôi  mở sách Nguyễn thạch Kiên. Ngút ngàn điều cần giải. Tôi lần từng trang 2 cuốn sách Thế Nhật. Rừng tắt ánh mặt trời. Tôi tìm vào sách Trần đình Thu.  Âm u sương mù một cõi ... Tôi đọc những lá thư Trần thị Vân Chung, tìm coi có chút gì  là giải mã.  Tôi đọc thư Thư Linh.  Thư viết loanh quanh.  Tôi lần vào chốn thơ Vân Nương, coi có gì ngờ để cho là y... Thị ...?
( tr. 9/ Lời mở / Huyền thoại hoa Ti-gôn / Ngọc thiên Hoa )
  (TP chú thích )