nhà văn hậu chiến - 35 - thế phong
đại nam văn hiến , saigon 1959, 1971.
hoàng trúc ly
bài viết : thế phong
Tiểu sử:
Tên thật Đinh đắc Nghĩa. Sinh 1933 ở Đà nẵng. Làm thơ, viết cho báo Nguồn sống mới, do Hoàng thu Đông [Hoàng rrọng Miên] chủ trương , tuần báo Cải tạo loại mới, tạp chí Sinh lực... Qua nhiều bài thơ đăng báo, Hoàng trúc Ly có địa vị , một nhà thơ có nhiều bài thơ hay , bộc lộ rõ rệt khuynh hướng thi ca của mình.
Khuynh hướng :
Hoàng trúc Ly như Thanh Thuyền , Viên Lăng, Kiên Giang- Hà huy Hà, thế Viên, tuy chưa in tác phẩm
nào * , nhưng họ đều là nhà thơ phải buộc người đọc thơ lưu ý, khi bàn đến thi sĩ đương hời, bởi tài năng thi ca phát triển mạnh, tạo được một bản sắc riêng biệt trong những năm gần đây. Với Hoàng trúc Ly, qua Rừng mưa, Chắp nối, Đồng vọng, Gởi người anh, Gặp người em ... thơ đi sâu vào triết lý nhân sinh Đông phương.
-----
* viết tới đây, thì Kiên Giang- Hà huy Hà, Hoàng trúc Ly, Thê Viên. cả 3 thi sĩ chưa ai xuất bản tập thơ nào, sau 1, 2 năm, các tác giả đã in từ 1 đến nhiều tập thơ.(TP)
Thơ của ông giống Huy Cận, ở chỗ, ' cả hai cùng khóc đời nhiều hơn khóc mình'. Huy Cận khóc đời nhiễu nhương, còn Hoàng trúc Ly than thở, hoang mang bộc lộ ẩn ức, suy tư về triết lý nhân sinh, qua bài thơ Chắp nối ,
Tôi yêu vạn cánh buồm răng rắc
Yêu bờ biển Thái bình dương xanh ngắt
Mười phương gió tanh tanh
Như thịt người hòa trong máu tinh anh
Tìm biển cả có bao giờ nguôi thổn thức
Tôi nghe bao la
Ngàn năm mây trắng quyện Hồng Hà
Quê hương thẹn thùng môi trinh nữ
Rượu Đường thiu ngả say men Trang tử
Đêm Á châu huyền diệu bóng trăng sao
Cánh sen bừng nở
Một sớm hoa đào
Đời lại gần như nắng đẹp sắp vươn cao
Bình minh vang nội địa
Có hợp tấu muôn mầu
Đương thời bao ngả lạc
Ai biết ai về đâu?
Ân tình đi rải rắc
Ai xây một nhịp cầu
Hai mùa duyên chắp nối
Cho cá nước gần nhau
Là nghĩa đời lên lay động nhất
Mùa xây thông cảm nhạc dâng cơ
Chím mươi dòng chữ bằng thanh sắc
Bừng sáng lưng trời ngọn lửa thơ .
Hoàng trúc Ly thám hiểm nội tâm, qua lời yêu đương rất thành khẩn, tha thiết qua bài thơ Gửi người em, đẹp lời và ý,
Tôi đứng bên này bờ dĩ vãng
Thương về non nướng ngại ngùng xuôi
Những người em nhỏ bên kia ấy
Ai biết chiều nay có nhớ tôi
Tôi muốn hôn bằng nôi của em
Mùa xưa tha tiết nắng hoe thềm
Lòng trong đã trắng tinh nguyên thủy
Nghe bước chân về êm quá êm
Em lắng tai đâu... chiều lững lờ
Thơ tôi vừa hát khúc ban sơ
Lòng chưa tội lỗi mà vô cớ
Bỗng muốn gục quỳ qua tuổi thơ
Em là em -- tôi có là tôi
Dù nghĩa thời gian ngăn cách rồi
Tôi đứng bên này lưu luyến quá
Những người em nhỏ của tôi ơi !
Hoàng trúc Ly và Thanh Thuyền giống nhau, ở điểm: sử dụng lối làm thơ 7 chữ rất điệu nghệ, với Hoàng trúc Ly là Gửi người em, hoặc, Thanh Thuyền ở bài thơ Cách biệt- những bài thơ của 2 thi nhân có kỹ thuật dắn dỏi, nội dung xúc cản, ý tứ mới mẻ, lời chau chuốt .
Nhớ đến thi sĩ Quang Dũng, được gọi là nhà thơ tự do thời kháng chiến, nhưng lại đặc sắc ở bài thơ 7 chữ Quán bên đường, Tây tiến, đến khi ngả sang thơ tự do, như Hoa thành bình, thì, kèm sút, giống hệt trường hợp Hoàng trúc Ly, với bài thơ Đi,
Rồi tôi đi
Thoáng hiện về đêm về le lói
Ở đời này mấy kẻ biết nghe thơ lý sự.
Kết luận :
Tho Hoàng trúc Ly hướng về nội tâm, khắc khoải, hoang mang, tâm sự người trai lớn lên giữa thời đoạn lịch sử rối ren, thơ ông đi sâu vào tâm trạng ấy, khai thác hình tượng sống thành khẩn. So sánh giữa hình tượng sống, và con người, thì, hình tượng sống được đề cập nhiều hơn. Đọc Đôi bờ cua Quang Dũng, bài thơ ngợi ca tình yêu, song, vẫn có sự sống e ấp nấp kín phía sau,
Gió rét mùa sau chừng sắp ngự
Kinh thành em có nhớ bên kia ?
....
Thoáng hiện bóng em về đáy cốc
Nói cưới như chuyện một đêm mưa
Khác hẳn Mầu tím hoa sim / Hữu Loan, hay Bên kia sông Đuống / Hoàng Cầm, thì Đôi bờ / Quang Dũng, và ,Gửi người em / Hoàng trúc Ly có điểm gặp nhau : lời tế nhị, ý thơ đẹp. Nói thế, không là so sánh, tán tụng Đôi bờ, hoặc giảm gía trị tình yêu Bên kia sông Đuống , Mầu tím hoa sim - mà ý định của người viết - nhấn mạnh, thơ hay có nhiều lối diễn đạt, thí dụ trên đều là trường hợp của nhà có tâm hồn.
Thơ Hoàng trúc Ly đượm mầu sắc triết lý nhân sinh Đông phương, diễn đạt lối Tây phương. Ông dung hòa được cả 2 thái cực: thơ mới + thơ tự do. Nội dung thơ hoài vọng dĩ vãng, khai thác chiều sâu hình tượng nội tâm, nhiều hơn cảm quan cá nhân hòa đồng thời thế. Nói đến nhà thơ có địa vị , dù chưa in thơ, đó là thi sĩ Hoàng trúc Ly- Đinh đắc Nghĩa.
Trích thơ :
GẶP NGƯỜI ANH
Có người anh không quen
Đến tôi nhà im cửa ngõ
Trời mưa phiêu bạt hoa đèn
Tâm sự nửa chiều cởi mở
Anh kể bài thơ
Ngổn ngang năm tháng
Thu xưa biền biệt áo tím kinh kỳ
Nắng không đè nôi vai người bước đi
Đồng núi mênh mang
Dép mòn lá rụng
Xóm làng từ buổi thắm loang
Tàn phá đỏ loe đầu súng
Biết còn gì nữa ... người anh,
Những mái nhà cay đắng chiến tranh
Ruộng vườn ai lạnh lẽo cho đành
Từng vành khăn trắng như mây trắng
Xuân đến tha hồ thương tóc xanh
Đại dương lửa khói mờ nhân ảnh
Sực tỉnh nao nao khúc độc hành
Lạ lùng anh đến thăm tôi
Dừng chân mưa bay nhạt lối
Bóng chiều nghiêng xuống cuộc đời
Anh mỉm cười nghe đêm tối
Ngày ửng hoa sau lửa mắt khơi vơi .
TRÍCH BÁO' CẢI TẠO LỌAI MỚI'.
hoàng trúc ly
( kỳ sau : Nguyễn văn Cổn ( 1911- 1992)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét