(source: văn việt))
'bà hoàng thi ca
ý nhi'
bài viết: hoàng hưng
(courtesy photo of PHỤ NỮ VN ở nước ngoài)
" ... sau đó, Thằng To Đầu [Lữ quốc Văn]
cùng Thằng Phải Gió tới thăm
bà hoàng thi ca Ý NHI, vừa được Thụy điển
tặng giải CIKADA 015' ( ĐINH BẠCH DÂN)
(... )
Ba mươi năm, 8 tập thơ, chọn lại trên 130 bài; cuối cùng Ý Nhi trình diện trước công chúng, dường như đã định vững vàng đến mức: chỉ có một biến cố ghê gớm lắm mới có thể biến đổi trong tương lai.
Chân dung ấy, hơn 4 chục năm đầu còn lẫn lộn trong một kiểu trang điểm + y phục chung của lớp thiếu nữ đem trái tim được nuôi bằng văn Pa-u + thơ Becgôn đi vào cái thực tế lạ lùng-- gian lao mà đấy lãng mạn -- của đất Bắc thời chiến; đã ngột tách ra khác hẳn trong bối cảnh phức tạp đời sống hậu chiến. Cô thiếu nữ mơ mộng trờ thành 'người đàn bà ngồi đan'.
Đọc lại bài thơ mang tên ấy, sau gần 20 năm; tôi vẫn ngạc nhiên, vì sự trầm tĩnh lạ thường của người đàn bà, như cô lập trong thế giới riêng của mình; giữa những biến động+ hiểm họa thời cuộc khi ấy.
"Người đàn bà ngồi đàn bên cửa sổ', vẻ vừa nhẫn nại, vừa vội vã/ nhẫn nại như thế đó --là việc phải làm suốt đời/ vội vã như thế đó, là lần sau chót." Lặng lẽ ngổi, bí ẩn như bản thân đời sống, bình thản như cuộn len dưới chân -- quả địa cầu của chúng ta đang chậm rãi trong vũ trụ, chứa đựng trong nó một thực tại mang tính nước đôi muôn thuở: cái gì cũng có thể là điều ngược lại với chính nó.
Thi pháp thơ Ý Nhi phơi bày trong bài thơ chủ chốt của đời thơ chị -- kìm nén; hoặc, để nguội hết những cảm giác tức thời, những cảm xúc bột khởi, thờ ơ với cuộc sống bản năng -- thơ Ý Nhi là một kiểu trữ tình gián cách -- những ký ức đã tinh lọc; không ít bài thơ vững chãi trên một cấu từ khúc chiết, để bật ra ở cuối hết một chiêm nghiệm dễ được đồng cảm.
Đây là một lối thơ hiếm trong trào lưu quen thuộc lâu nay của thơ Việt nam ồn ào, kể lể, dàn trải tâm tình. Cũng hiếm như lựa chọn thể thơ tự do không vần, lắm lúc văn xuôi một cách triệt để của chị. Vì đó là thứ thơ trữ tình của cái ngày thường, rủ bỏ ảo tưởng lãng mạn, 'vừa đun nấu trên ngọn lửa bếp dầu chút thức ăn ít ỏi, vừa nghĩ đến vẻ đẹp thực của bữa ăn'.
Chị có xu hướng cảm nhận cuộc đời trong tình mặt nghịch lý của nó; mùa thu có thể là 'vòm rời xanh dịu'; hay, 'cơn bão lớn'; tiểu sử của một người có đầy đủ 'lừa dối, phản trắc'+ 'tin cậy, yêu thương', tới ngõ cụt -- và 'cũng đã tới biển'.
]Chị nhạy cảm với 'cái vạch nhỏ xíu/ của thủy chung + phản trắc, của tan vỡ + hay vọng, của hằn thù+ tha thứ.'
Không phải lúc nào Ý Nhi cũng làm chủ được chỗ đứng mong manh, trên 'cái vạch nhỏ xíu'; giữa cảm + nghĩ, giữa câu thơ giản dị + lời nói thiếu âm vang.
Ngược lại, tôi tiếc cho một năng lực tình cảm; và làm xao động lòng người ;mà, người ta coi là thế mạnh của phụ nữ -- chưa được chị khai thác đầy đủ -- những giây phút linh cảm, điều lớn lao sẻ xảy ra trong thời khắc ấy, 'của mùa thu, những bất chợt 'ước ao một tiếng gõ bất thường sau cánh cửa' -- những đau đớn cuối cùng phải buột ra của người đàn bà, khi' đi khỏi mối tình của mình', vụt nhớ lại giây phút định mệnh 'trong ánh chớp của phận số/ em đã kịp nhìn thấy anh'-- để rồi phải 'lặng lẽ nói cười/ lặng lẽ nát tan'; những' đôi khi' tâm trạng buông thả đến vô cầu 'như chiếc gàu thả trong lòng giếng/cứ va đập/va đập mãi vào bờ đất/cho đến hồi/ chỉ còn lại một vốc nước nhỏ ...
như đứa trẻ bán hủ tiếu rong/tay cứ gõ hoài 2 thanh gỗ mỏng/rồi lắng nghe cái âm thanh khô giòn quen thuộc ấy/ta đã quên huyến đi/đã thôi chờ đợi/tiếng gọi của khách hàng' []
hoàng hưng
[1942- ]
(trích lại từ http//phovanblog.blogspot.com/2016/01-ve-tho-y-nhi.html )
người đàn bà ngồi đan/ thơ ý nhi
tác phẩm mới hànội xuất bản
(ảnh: internet)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét