source: htttp://vandoanviet.blogspot.com/
'tôi tìm thấy tôi trong tranh thân trọng minh'
nguyễn lệ uyên
( kèm theo bài)
... Cách đây mươi ngày, tôi vào trung tâm H.H. khám bệnh, nhân tiện ghé thăm ông [bác sĩ , họa sĩ Thân trọng Minh- Lữ Kiều]. Chúng tôi nói chuyện về văn học... ,về sự khốn đốn của người cầm bút hiện tại. Chẳng hiểu gi nhiều về hội họa, nhưng lại rất thích bức tranh ông vẽ tặng Khuất Đẩu, làm bìa cho tập truyện Buồn như ly rượu cạn.
và, Khuất Đẩu từng ghi dưới tranh, ' Tôi tìm thấy tôi trong tranh Thân trọng Minh'. * ...
Ba con cá, Thân trọng Minh vẽ quanh khuôn mặt trên màu đen như một sự tmì kiếm vô vọng, tréo ngoe; con người vẫn phình cổ ra hít thở thứ cặn bã của lũ buôn thần bán thánh, cả đám dân đen ngu, lơ ngơ hơ hãi. Tôi không quan tâm đến màu sắc bức tranh (yếu tính của hội họa); chỉ chăm chăm vào những đường nét kỷ hà học, như một sự cố tình của Thân trọng Minh, ám thị cho người xem vào một thế giới người thu nhỏ; như 4, 5 năm trước, tôi đã nhìn ngắm tranh này trong cuộc triển lãm chung với Đinh Cường ở Đà lạt -- có sự khắc biệt giữa 2 họa sĩ về màu sắc + đường nét. Tranh ông đập vào mắt tôi, len vào đầu óc tôi với những ấn tượng khó giải từ độ ấy. ...
3 ngày sau khi quay về cố xứ, tôi nhận được 12 bức tranh của ông [qua mail] -- và, , trong thư với dòng chữ, 'gửi NLU vài bức tranh mới ...' ...
Tôi không rõ những bức tranh này vẽ bằng sơn dầu, hay là màu nước; bởi là hình chụp khó phân biệt, xác định... Lại những con cá quanh mặt người , lặng lẽ nhìn nhau mà không nhìn; gần nhau nhưng xa lạ. Có vẻ như một nửa người này là của người kia; mà sao lạnh lẽo như một thỏi băng.
có lẽ, những bức tranh ông vẽ không như tư thế tôi paste trong bài. Tôi cố tình để vậy, [và] thích ngắm tư thế 2 mặt người sắp sửa chồng khít lên nhau; rất gần mà cũng thật xa, xa lắc trong một tích-tắc, [ thì lại] rất gần !
Rồi lại con rắn và mặt người, tôi cũng đặt nằm ngang và ngắm. Tất cả đều trong tư thế của sự hiện hũu trước ngọn đèn dầu không hắt bóng. Tôi nghĩ: nếu như để xuôi bức tranh, [rồi] nhìn; có lẽ mọi sự đều biến mất, kể cả ngọn đèn, con rắn, mặt người?
bức tranh tôi đặt ngang để có thể thấy; và cảm rằng con rắn (biểu thị sự hủy diệt) cuốn bên lề khuôn mặt không mấy quan tâm tới cái ác, tới những bừa phứa, lộn xộn trong đời sống đầy dẫy những tội ác khệnh khạng trên chất lương thiện. Nhưng khuôn mặt kia như không thấy, không nghe tiếng khò khè giận dữ của con rắn; mà, vẫn'tỉnh bơ', thản nhiên với điếu thuốc [lá] gắn lệch trên môi Ca diếp; khiến tôi thích thú -- bởi, hình như ông và tôi+ cả bầy lũ chúng ta đang bị xoay trong cái trục mỏi mòn; [cố] ráng tìm ra cho riêng mình một sự ẩn náu. một cách nhìn đời khác hơn, mới mẻ hơn trong tâm thức 'tính bổn thiện' của đứa trẻ bập bẹ!
Ý nghĩ vu vơ này, vô hình trung 'lòi' ra cái hèn thế hệ chúng tôi, những người hiểu quá nhiều mà chẳng iểu gì cả về sự đời dị dạng !
Đáng chú ý nhất là những bức tranhông vẽ 'cá' một con, nhiều con cùng các 'nhân vật phụ', với đủ loại hình dạng, sắc màu... có vẻ như chúng đã và đang hốt ngộ, trên nền đen thẫm, khi thì trên mặt nươc xanh hay xam; soi sáng bởi cây đèn hột vịt rất 'phiêu hốt'.
Và rồi, cũng lại những con cá ...
những con cá trong tranh ông, dưới cây cọ trong bàn tay ông, trên tấm vải 'toan' [toile] rất chi an nhiên tự tại trước những lưỡi dao nhọn, những chén, những đũa, ly tách ... Nhìn những cặp mắt, những vây, những vảy, những đuôi ... -- dựng đứng, nằm ngang , thảy đều vượt qua, đứng ngoài thực tại, thản nhiên, 'bình thường tâm' trước mọi việc chung quanh-- như thế, những thứ dó không hề tồn tại quanh chúng, là những khái niệm thừa thãi trong một thế giới lệch, chỉ còn lại bềnh bồng mây trắng + khí trời trong suốt . ... []
---
... - tạm lược ít dòng; có thể nhiều hơn
* - lới khuất đẩu, tác giả tập truyện' buồn như ly rượu cạn'. (Bt)
NGUYỄN LỆ UYÊN
Xương Đời, tháng 6, 2016.
http://t-van.net?p=27826
lãng ca/ lữ kiều see. thân trọng minh ,1943-
thân trọng minh [ 1943- ]
cựu y sĩ trung tá trong quân lực VNCH, hiện mở phòng
mạch tại quận 1 tp. hcm.
vợ: nữ họa sĩ vũ thanh hằng.
tác phẩm:
- lãng ca ( thơ, ý thức xb 2014)
- tiền đồn là lô cốt
- chàng nho sinh dưới gốc tùng
- kẻ phá cầu (kịch)
- con sâu trong mắt ( kịch)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét