100 khuôn mặt văn nghệ sĩ : hà thượng nhân /
hồ nam & vũ uyên giang / đất sống xuất bản 2006 .
HÀ THƯỢNG NHÂN ,
NHÀ THƠ TRÀO PHÚNG BẤT ĐẮC DĨ
( 1920 - 11 th.10 / 2011- Hoa kỳ)
bài : hồ nam
Hà Thượng Nhân , họ tên trong căn cước; nhưng họ tên cha sinh mẹ đẻ để lại là
Nguyễn Sỹ Trinh * . Cái tên Hà Thượng Nhân ra đời khi chủ nhân của nó mang cấp hàm đại úy đồng hóa Quân đội Quốc gia và đảng viên đảng Cần Lao Nhân vị của lãnh tụ Ngô Đình Nhu, cùng Phạm Việt Tuyền, Lê Văn Tiến - với sự yểm trợ của bác sĩ Trần Kim Tuyến- cướp tờ báo Tự do của đám Tam Lang, Đinh Hùng, Mặc Thu, Mặc Đỗ - nên Phạm Xuân Ninh đã sáng tác ra bút hiệu Hà Thượng Nhân để phụ trách mục thơ trào phúng Đàn ngang cung - thay
Thần Đăng, bút hiệu của nhà thơ Đinh Hùng. Theo những người thân của Pham Xuân Ninh, thì ông vốn là cán bộ Việt Minh , từng cùng nhà thơ Hữu Loan đi cướp chính quyền ở Thanh Hóa năm 1945; do đó khi dinh tê về Hà Nội , ở nhờ nhà ông đốc học Phạm Xuân Độ, nên đã xin làm con nuôi ông đốc học Độ ; rồi đổi tên Phạm Xuân Ninh. Năm 1954, nhờ là em cột chèo với luật sư Lê Ngọc Chấn, nên khi luật sư Chấn làm bộ trưởng phụ tá Quốc phòng trong chính phủ thủ tướng Ngô Đình Diệm , ông này đã nhân danh Bộ trưởng phụ tá Quốc phòng ký Nghị định' đồng hóa' Phạm Xuân Ninh mang cấp bậc đại úy đồng hóa Quân đội Quốc gia. **
Về thực chất thì Hà Thượng Nhân lúc còn ở Thanh Hóa, có làm thơ ký bút hiệu
Hoàng Trinh, nhưng thơ Hoàng Trinh thuộc loại ' làng nhàng' , còn thua thơ của bà chị vợ ( bà Vân Nương , vợ của Lê Ngọc Chấn ); tuy vậy khi làm thơ trào phúng, Hà Thượng Nhân lại nổi và được các nhà thơ trào phúng trong Đàn ngang cung suy tôn chưởng môn , dù thơ trào phúng Hà Thượng Nhân còn thua xa thơ trào phúng của Tú Kếu.
Sau 1975, Hà Thượng Nhân vì mang lon' trung tá đồng hóa ' đã nghỉ hưu của quân đội Việt Nam Cộng Hòa, đi học tập** cải tạo nhiều năm và sau đó Hà Thượng Nhân đã đi Mỹ theo diện H.O .
Trên đất Mỹ, với cái danh Hà Chưởng Môn đã làm thơ Đường luật kiểu thù tạc. Thơ Đường luật của Hà Thượng Nhân thuộc loại khá hơn Cao Tiêu, nên không đến nỗi nào ! Hà Thượng Nhân có chút ít chữ Hán , đã cùng bà Trùng Quang dịch lại ' Bình Ngô đại cáo' của Nguyễn Trãi - vì cho rằng bản dịch của phó bảng Bùi Kỷ và Trần Trọng Kim chưa đạt. Nhưng bản dịch mới cũng không hơn gì; bởi vì trình độ chữ Hán của Hà Thượng Nhân làm sao sánh được với trình độ chữ Hán' đại khoa' , dù là ' đại khoa Phó bảng thôi. '
Dù sao thì Hà Thượng Nhân cũng thành danh, qua mặt những Hoàng Trinh, Phạm Xuân Ninh và được làm thơ trào phúng ' điếu đóm' trong ' Đàn ngang cung' của báo Tự do . Ông được suy tôn ' chưởng môn' , và một số anh em làm văn nghệ từng mặc đồ ka-ki quen miệng gọi ' niên trưởng' ; vì ông từng làm chủ nhiệm nhật báo ' Tiền tuyến' , cơ quan cũa quân đội Việt Nam Cộng Hòa mà Phan Lạc Phúc là chủ bút.
L àm thơ trào phúng không bằng Tú Mỡ, Tú Kếu; nhưng Hà Thượng Nhân cũng trên chân những Tú Be, Thợ Rèn và sống khá thọ.
Tuổi gìa bệnh tật, nhưng anh em văn nghệ người Việt ở Mỹ nào cần dến sự có mặt của ông , Hà Thượng Nhân sẵn sàng tới tiếp tay, ủng hộ tinh thần, ' nói vài lời hoa lá cành' vô thưởng vô phạt một cách hoàn toàn bất vụ lợi; miễn anh em và mọi người có mặt vui vẻ là được rồi.
Có đứa xấu miệng đơm đặt nói Hà Thượng Nhân muốn làm lãnh tụ văn nghệ hải ngoại ; nhưng thực ra Hà Thượng nhân chẳng có tham vọng gì khác hơn, sống đời ' tỵ nạn' qua ngày - và chỉ thế thôi - Hà Thượng Nhân là người xuề xòa dễ tính, luôn dĩ hòa vi quí.
[]
HỒ NAM .
-----
* đúng ra phải là Hoàng Sỹ Trinh ( BT chú thích) .
** theo cựu trung tá Phạm Hậu, nguyên Tỗng giám đốc Việt Nam Thông tấn xã ( VNCH ) - Nghị định do chính Thủ tướng Ngô Đình Diệm ký . ( Nghị định viết bằng tiếng Pháp ). ( BT chú thích ).
*** BT thay một số chữ, và không tái trích bài' Gửi ông Hà Sĩ Phu' của Hà Thượng Nhân.
( trích ` 100 KHUÔN MẶT VĂN NGHỆ SĨ /
HỒ NAM +VŨ UYÊN GIANG / Đất sống xuất bản , USA, 2006. - tr 99 - 100) .
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét