Lời dẫn:-----------------------------------------------------------------
- cho LÒ LỆ THU,
cô gái Thái Lai Châu
định cư ở Tùng Nghĩa, Đức Trọng, Đà Lạt vào thập niên 60.
Thếphong.
1962.
- Đại Nam văn hiến xuất bản lần thứ 1 , Saigon 1963.
---------------------------------------------------------------------------
PHIÊN KHÚC MỘT : CAO NGUYÊN DALAT
1.
Để lại sau mình thành phố buồn trác táng
lênh đênh mai sáng đây đi xa
mở mắt nhìn thôn quê đồng ruộng úa
và đây, bây giờ
thi nhân mở mắt nhìn cuộc đời
13 năm quên hẳn mình người rừng núi
ôm hoài bão thị thành mọc rễ chưa ăn sâu
nghìn vạn năm nếu còn mãi ngàn sau
lưu tích bóng hình
chỉ là rừng thông mầu xám
tôi mở mắt hoài sao nhìn chưa thấy đấy ?
rừng núi ơi,
Việt Bắc ấy hôm nay !
sương mù và khói lạnh và mây bay
cây số một trăm bẩy mấy trên đèo Bảo Lộc
từng núi đồi xan nương sao chưa ngã gục ?
mà mũi này mất cảm giác khói cháy mùa đông?
tôi vẫn chưa quên mắt ôm trừng thác rừng
mùi chát chứa ngái lá mến yêu trốc gốc
thêm bàn tay người dệt giũa thành rơm rạ
thân cây vĩ đại lá xanh um tùm gốc mọc
sao chờ lâu
tôi vẫn chưa nghe tiếng chim kêu
mặt trời lên cao rừng thiêng chưa thức giấc ?
trên xe hành khách
có người làm dấu thánh
tôi còn phải học hoài đời thường nhật
người thanh niên tài ba cầm vô-lăng
xe vượt dốc mắt trừng coi thường nguy hiểm !
đời sống người Thượng Đa -Gui mờ mờ nhân ảnh
gánh tương lai tối tăm khoác áo đen kịt hình hài
nhìn chúng tôi
hòn căm người mẫu quốc !
đời sống lam lũ
cắm mốc trên quầng mắt
nước mắt người tuôn chẩy trong mắt tôi
đồi chè Bảo Lộc
qua Di Linh
rừng thông man mác
tôi hướng tâm hồn
dĩ vãng Sơn La
rừng cà phê đỏ
lá quả đong đưa
tôi học hỏi
cách trồng trọt
đồi cao nguyên xanh ngắt
tương lai chúng tôi
vận mệnh cầm
trong tay khác ?
đường gập ghềnh không lạc vô-lăng xe
chàng trẻ tuổi
hiên ngang thách đố đứng thay
bác lái xe già chết
hốc đèo cao gió núi!
đôi tình nhân lớn lên
hẹn mùa xuân ân ái
dân tộc này
sao chưa ngửng đầu lên !
Những em bé Việtnam tâm hồn thác trắng trong
anh tin tưởng hơn anh tin tưởng ?
đỉnh Lang Biang đầy sương phủ trắng
em bé leo đồi nhìn thung lũng sâu
hoa đào Dalat nở hôm nay
không chào đón mai sau ?
anh hát đây
rồi các em lại hát
tổ quốc chúng ta hờn tủi hôm nay
rạng danh vinh quang mai sau !
hôm nay
anh lầm lạc
mai không là em đấy nhé !
đùng vội khóc nhé!
hãy dành nước mắt
tống táng tâm hồn anh
rữa mục không nghĩa trang
đọc tên mộchí ghi hàng ngang
các em chết đi
sao mà quá trẻ !
các em
anh đào nụ chờ nở
sao vội tàn
trên phiến đá thời gian ?!
2
1500 thước trên cao
nhìn về Saigon
ánh điện đỏ mờ mầu ghẻ lở tâm hồn
da ánh quánh nắng hanh đông lùa gió lạnh
tâm hồn trên cao tia nhìn ánh sáng
mặt trời hiền từ
anh giang tay muốn ôm !
phài,
13 năm dài từ bỏ tổ ấm gia đình!
anh thác nước
mắc kẹt áo tù thành phố
anh ôm ấp Dalat
ủ núi rừng Nghĩa Lộ
nước đun sôi tắm
từ bỏ dĩ vãng vàng son
thiếu nữ nào má hồng
dạo quanh hồ mơ sương
xa sỉ phẩm
thâm quầng đôi má gái Saigon
những gì bao vây quanh
trái ửng hồng vườn xuân thiếiu nữ ?
tôi rảo quanh hồ
leo đồi thông bưu điện
ngôn ngữ dân tộc mình chưa thống nhất nơi nơi
tên anh hùng tróc sơn
bảng vĩ nhân mờ phai đầu lối
gió bạt ngàn thổi
băng-đơ-rôn rách tơi tả !
hoài bão chí lớn những ai
giốc ngoài túi thủng ?
tôi nhìn đôi mắt nhiệt thành thanh niên trẻ
trung thành hiên ngang
chó bẹc-giê leo đồi thông
thu hình tổ quốc Việtnam
đôi khuy măng-xét tròn
giọng nói hùng hồn lầm lì thác dổ
quanh hồ
anh đào nờ
sao chưa tính chuyện trăm năm ?
ngửng đầu nhìn lên
Giáng sinh ?
chợt thưc tỉnh
điệu hát ai bi ai trầm buồn ?
chợt nhớ rằng
tổ quốc chúng ta
đang lầm than !
bầu trời Saigon quanh năm không cần áo ấm !
(.................................................................. ) *
Tôi dừng bến tiềm thức ngã tư Bẩy Hiền
thấy trẻ con lớn lên bằng miếng bánh mì còn sót ?
quà đứa anh tặng em
miếng sô-cô-la lượm
tự dưng tôi buồn
mà nước mắt không còn !
hỡi những ai
cầm bút ca tụng đời sống ấm no hòa bình !
là bán đưng khổ đau các em
vào tiệm ăn sang
gọi bồi hách dịch
giặt giũ ủi là
sự thật đau buồn !
tôi đã là thi nhân
ăn mỗi ngày một bữa đói
trí óc sáng suốt này mong
ngày càng tăm tối !
và chỉ nghe lời khuyên tặng
tiếng chửi rủa
giai cấp thấp hèn !
tôi đi trên đường
dẵm lên nóc nhà trời sương Dalat
tôi người Thượng thác Prenn
hờn căm người mẫu quốc
sáng lên đồi cao
kiếm củi
chiều dừng bên quán nhỏ
uống rượu trắng
đốt rừng thông sưởi
ngồi gối bó...
nhìn cây Giáng sinh mọc đầy
quên bẵng Chúa !
nhìn cây măng nứa uốn cong ngọn
nhớ cây nêu Tết năm xưa !
bỏ ngoài tai
chuyện đời đầy nước mắt
tai chán nghe..!
ở đây
thiên nhiên
muông thú
ta là Chân Lý !!!
-----------------------------------------------------------------------------------
(* - câu này bị cắt .( Sở Phối hợp Nghệ thuật / Bộ Thông Tin / Đệ I Cộng hòa )
------------------------------------------------------------------------------------
3
Chân lý các anh ư
thường quết nhơ trên tường , trên bàn
đá chồng đá
tên viết lên vỏ
cây lớn vút cao đưa lên ngọn !
hộp sơn, dao nhỏ,
tựa hồ gia phả khắc ghi
kỷ niệm yêu nhau lưu niệm !!!
4
tặng họa sĩ Vị Ý.
Người họa siĩ già sống 40 năm vất vưởng
tên anh bất tử cùng non sông việtnam
vợ con thì không
nhà một gian xẻ làm hai
ngoài vẽ tranh
trong nằm ổ ngủ
gặp nhau qua 10 năm khói lửa
hình hài 30 tuổi rất xông pha
10 năm sau
khung vải vẽ người tình đàn bà
tranh 1, tranh 2, tranh 3
thôn nữ cổ cao gánh rượu
tình già, tình trẻ , tình ba mươi
la liệt treo rao bán ít ai mua...
đường vào nhà, nguyễn tiểu la- chợ lớn
sơn mầu đỏ quan tài
dỏ rực lửa chói chang !
đập bàn
vì bụng đói
sơn vẽ cạn, tiền không
bữa no đói dăm ba đồng
cơm ngon nghệ sĩ !
không hẹn nhau
cùng đụng mặt xứ hoa đào
đỉnh đồi thông Dalat
Giáng sinh cây mọc trùng trùng điệp điệp
mái tóc họa sĩ phong sương
rừng lau thưa chắn gió
mắt diều hâu tìm mồi
cao gò má
hương thơm thuốc trong tẩu
tỏa mù sương
mang lại sinh hoạt đời
mầu mắt mát da
hoa hồng đào
khung vải lung linh
đẹp như thật !
sự nghiệp dài
mấp mô trải
rêu xanh
lối dã thảo
buồn không thể nói ra
!nụ cười
thoá như trầm hùng lẫn bi ca !
sơn màu đỏ ứa nghẹn ngào máu tứa
hãy nhìn lên
sao
trời sáng sao băng
rằng
chúng ta nếm trải
chát đắng mùa xuân !
chúng tôi giắt tay nhau
đi trên ngọn cây
leo đồi thông Du Sinh !
5
Đường về Trại Hầm
buồn buồn chiều dâng xanh
hoa hồng đào, mận trắng, nhà sàn gỗ thông bao quanh
tôi lên đỉnh núi thông
nhìn về chân đồi sư nữ
má hồng đào ửng chín thắp nhang
nụ cười mùa đông đỏ ấm
đọc kinh chiều thơm
tiếng chuông ngân vang dài
thổi không gian cô tịch !
tâm hồn đọng lại dịu ngàn triệu lo, buồn !
sao trinh nữ
nỡ đóng khung đời
trong bốn bức tường ?!
muốn quên đi
chuyện đời tục lụy đa mang ư? !
thật không dễ !!!
5 giờ chiều
cơm dọn ra
bàn dài 2 hàng ghế
giường ngủ gỗ lên vân
mùng hẹp quây vòng
nhớ vơ vẩn chuyện tình
tiếng kinh kệ
dường chưa siêu thoát
đọc nhanh, vẽ vội - tôi bần thần vương chân
" duyên gặp gỡ trăm năm ngàn dặm không làm xa nhau
không duyên nợ ngày ngày gặp hoài sao chưa gặp lòng !" **
thắp nhang cúi đầu
lòng rộng mở
nhìn pho tượng chết
mắt sáng bừng
đôi mắt sống ni cô!
tôi bước lên cao
đầu gập lại
mây xanh trôi
giấc ngủ chập chờn
chùa Linh Phong
vật ngã tôi trên thềm !
muôn đóa ngọc lan
hương thơm đầy bao quanh !
dẫn tâm hồn tôi đi
và không còn lang thang !!!
-------
ý từ : " Hữ duyên thiên lý năng tương ngộ /
Vô duyên đối diện bất tương phùng ")
6
tặng LILI- con chó bạn ta, bộ lông mầu xám!
Một con chó lạ tiễn chân tôi rời núi rừng Dalat
theo chân về thành phố man dại bỏ lại phía sau
một con chó cái âu yếm liếm bàn chân tôi phiêu lưu
dường như nó quyến luyến thương tôi quá nhiều đơn độc !
nằm dưới chân tôi
cả phút giờ quạnh quẽ tâm hồn !
tôi làm thơ mô tả
thế kỷ này bon chen !
giáo mác nào tua tủa
xâm độc
nhằm phía tôi lao bắn
tôi đặt tên nó
tựa tên nàng ca sĩ
đợt sóng mới LILI
tôi vuốt thảm lông xám tro
nhớ tóc người yêu bỏ cuộc !
tôi leo đường dốc dài dốc đổ
có bạn huyền-đề-bốn-chân
tôi làm người chủ trại vườn
có kẻ săn sóc trại vườn
khí giới có tâm hồn
giết kẻ thù hại chủ
tôi bị nhiểu bội phản
nên vô cùng quí chó
tôi nhiều tình thương nhân bản
nên qui các em bé
tôi đầy khôn ngoan
nên không mắc mưu trưởng giả
tôi nhiều nhiệt tình
nên quí mến tuổi thanh niên
tổ quốc chung ta
hôm nay [phủ ngập rừng chông !
lòng yêu nước các anh
cần sự canh chừng loài chó
các anh ngửng mặt nhìn lên
và đừng ngã đó !!!
7
tặng sinh viên N.N.D + vợ, tên Tâm.
Một sinh viên đại học ban triết tây
kính gọng vàng lên khung toàn diện
mặt lạnh lùng dao bén
ăn nói hùng hồn
ngang tàng ta đây đang ấp ủ chí lớn !
nhắc nhở kỷ niệm làm quà
ta gặp nhau từ vài ba năm trước
chí hướng, tài năng anh
có gì đâu vài hàng trang sách ?
soi chân tình
chả mấy thành thật
nên tôi dè dặt!
tổ quốc chúng ta
sánh vai ngang hàng thế giới
mở đầu tâm hồn tirết học
thanh niên chúng ta
cỗ võ nhiệt thành yêu nước làm đầu
trí thức chúng ta
toàn bọn nô dịch tâm hồn !
xắn tay áo
anh bắt đầu một trang sứ mới...
tôi mời anh thuốc lá
mà không truyền lửa sang ?
đời sống tinh thần chất chồng
trên đầu 2 bậc thầy:
Nguyễn Đức Quỳnh sống,
Lý Đông A chết biệt tăm tích
con vẹt trí thức nào mai sau
với đôi tai mỏng toẹt ?
giọng láo lơ kiêu mọn
bon viễn mơ
sao trông rộng nhìn xa ?
thích hút Bastos xanh, đeo kính ảo mờ
lập am, xây đền tự mình tạc tượng xúm lại vái ?
thì tôi đã chẳng
cảm ơn chủ soái Nguyễn Đức Quỳnh
đại trí thức lãnh tụ Đàm trường viễn kiến
dấu thập trên mộ nơi nghĩa trang
chắc gì có đời sống Thánh ?!
hoa đẹp nở ven đường không hẳn chủ nhân trồng ?!
con sâu trí thức
dai dẳng chỉ đủ sức
đục ruỗng ngọn rau non!
(...........................................................................)*
Nguyễn An Ninh. mộ ngài nằm cạnh Võ Thị Sáu Hàng Dương
chính phủ Quốc gia
xây mồ đáp mả
chỉ một làn chưa đủ !!!
dưới mộ kia
mái tóc dài vô chính phủ
bộ xương tàn vẫn còn
năm trơ nghe gió thổi Côn Đảo
Chàng sinh viên triết sư phạm
gục đầu mặc cảm vợ con
bù đầu rối tóc trí thức !
cởi vét tông ra
thân gầy xờ xạc
là bộ xương cách trí ..
bị mang án
trước tòa công lý
tội nhân trộm sách bán ba trăm
lời nói hiên ngang xưa không còn dùng tới..
bài báo nào
hàng ngày đăng
xả hơi độc lên giọng :
" tú tài tam niên tạo phản bất thành !"
sâu con bọ lớn
nhung nhúc làm tổ trên ngọn thông xanh
--------------------------------------------------------------------
* bị cắt ( Sở Phối hợp nghệ thuật / Bộ Thông tin / Đệ I Cộng hòa. )
---------------------------------------------------------------------
6.
Một người ít học đi lính thời Tây 3 năm
cho ăn uống hàng ngày , không cho tắm nước lạnh
đun nước nóng trời đông Dalat lạnh căm
hay văng tục chửi thề
nghe đáng yêu
giọng hát Thái Thanh
buổi tối
cấm đi khuya
quá 11 giờ
giận mắng
vui cười
sống thế thật đáng sống !
nuôi bec-giê
vì yêu chó trung thành
giốc trọn tiền lương tháng
kể chuyện dĩ vãng đời
ngọt ngào lâng lâng
chỉ thẳng mặt chúng tôi
bữa cơm nhấm lạc rang
tương lai chúng mày mai đây phải rạng rỡ !"
cúi đầu nghe
kiêu hãnh
lời khen hỗng
đầy chân chất
giai cấp bần hàn !
hôm nay quét sơn nhà
thẩm định mầu giá trị mai sau
" tương lai thi sĩ sẽ có tôi quét trong lâu đài ?!"
nghe tưởng thật, dấu nụ cười
trong chăn bông trời lạnh Lâm Viên !
lời cựu chiến binh
bạn đường qua một buổi chơi đêm !
ôm lấy tôi
trong giấc ngủ thầm thì
lời VỊ Ý !
" tôi là sức hổ rừng bên anh
mỗi khi bị đe dọa !!"
thên một lần cảm ơn thầm
hôm nay chưa thế nói ra !!!
thêm một lần được ru
tâm hổn chẩy lên cao
nhạc thính phòng cổ điển phương tây
hôm nay tôi sống
sao như chết
trên đỉnh trời Dalat ?
đỉnh đồi cao 1500 thước Lâm Viên ?
ngoài kia
bầu trời xuống thấp
bạn chó cái LILI trung thành
qua ánh mắt
lưỡi liếm môi
vẫy đuôi dậy bài học không bội phản .
ngòai kia trời tôi quá
bật công tơ điện
ánh đèn sáng lóa
ấm cúng vô cùng tả !
cảm ơn
lời chửi mắng
tặng khen không ẩn ý
từ giai cấp bần hèn !
tựa hồ thức ăn, đồ uống
được thủ qua miệng môi
loài chó trung thành !!!
9.
Tôi đi ngang đào cao hơn nóc nhà thơ và chân trời
có đứa loan truyền tôi là kẻ vô đạo
bẩm sinh con cầu tự chùa Quán Thánh- Yên Bái
lớn lên theo Trường nhà Dòng
không làm dấu thánh
quq đèo Bảo Lộc cheo leo gục đầu trước thánh giá
có người đạo Chúa nuôi tôi
hai bữa cơm
làm thơ
tiêng chuông nhất thức gâấc buổi sáng 5 giờ
tiếng chuông chùa thu không buổi chiếu bầu trời Dalat
Tôi xuống đồi
theo bóng trăng
vào thành phố
9 giờ rưỡi đêm
hoang lạnh
chân đôi tha ma
đèn mờ ảo quán cà phê xứ anh đào
nước hồ trong
không rửa sách gót chân thanh niên
đồi thông
áp lực
nghệ sĩ dường bất lực
xa rồi
Tự lực văn đoàn chiêu dụ
thanh nữ lãng mạn chuyện tình
chỉ còn duy nhất đôi mắt sáng
chuồn chuồn ngô Nguyễn Tường Tam !
bây giờ vừa đọc
vừa làm ái tình
nhớ Nhất Linh
trong chăn bông !
khi tôi leo gác gỗ
quán ki-ốt trên thác Prenn !
quần mỡ gà màu vàng
nếp nhăn gợi tình
nữ thiêu thân bước xuống thang
ánh đèn mờ ảo
ví thêm tờ một trăm ...
bức tranh lập thể
tôi, nàng cùng Tạ Tỵ
gió mưa
lăn lóc
một bức tranh khác
họa sĩ-ong non-ngưa nọc
sơ dầu thiếu nét mạnh
tranh sơn nước
nghệ thuật
con nhà giầu làm dáng
thư sinh ban ngày, nghệ sĩ ban đêm
danh thiếp nhân danh in nhiều không kịp đặt hàng
môi mép thi sĩ, văn nhân
hệt y chào hàng khuyến mãi
chủ hiệu may CAN, 110 đườngTự Do
thi sĩ triệu phú
rất thương ăn mày khốn khó!
cựu tri huyện thi nhân Đoàn Thêm
hô hào
thơ đời sống mới..
bình đẳng, bác ái công bằng
hệt giọng chánh án truyền...
xuất ăn chó bẹc-giê
nhiều thịt
hơn bữa ăn công nhân !
giọng mị dân thân hào nhân sĩ
"hãy dồn bỏ phiếu cho tôi đắc cử...!"
thế kỷ chúng ta
cần nhiều huy chương giả ?!
vòng hoa tang sống đủ 24 giờ
nhạc ái ân chiêu dụ nữ thanh niên
đêm xanh xấp ngửa vén màn giai nhân
đùi hồng đào phủ dụ
nhạc hành quân ngơ ngác?
vịt bầu luộc
mở ngầu
treo lớp lớp
quán ăn đông khách
Dalat vườn ươm tình !
Tôi ngồi bên thác Liên Khương
oại oằn nhớ Suối Thia Nghĩa Lộ
Chiều đông Tùng Nghĩa bốn bề quạnh quẽ
ấp Thái Hà người Thái trắng định cư
thêm 2 lần di cư
Sơn La - Hà Nội
Hà Nội - Saigon
tháng 12/ 1954 lên Tuyên Đức định cư.
em gái 8 tuổi năm nào
trỗ mã nàng thiếu nữ!
khoácáo măng tô mầu đỏ
không nhận mang họ Lò
ửng hồng đôi má
mặt trời soi gương
đôi mắt đẹp
thấy rừng thu Việt bắc
giọng ngọt ngào
hấp dụ tôi tình xuân
tôi yêu nàng
nói bằng tiếng thái
thì tôi bẵng quên rồi !
học tiếng thái ư
âm thanh nũng nịu
"kin khảu bấu mí xăng cắp
nón lắp bấu mí sao cót.."*
nói ra câu này chẳng giúp ích ?!
quên thật rồi,
leo thang gác
nước ống, cơm lam...
tôi thầm yêu rồi
cô gái Thái họ Lò !!!
Tôi lang thang quanh hồ mù sương Dalat
hai giờ sáng
rét căm
quàng tay em gái không biết tên !!!
thôi chúng ta hãy cởi giầy ra
lên giường êm, nệm trắng
Dalat Hôtel đêm nay
thành phồ rừng mưa cờ !!!
[]
THẾPHONG
----------------------------------------------------------------
* cơm không có thức ăn / nằm ngủ không ai cùng nằm !"
------------------------------------------------------- ---------
kỳ sau:
PHIÊN KHÚC HAI: CAO NGUYÊN- ĐỒNG BẰNG.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét