chuyện tình nhạc sĩ y vân ( 1933- 1992) - phùng quốc thụy

 Lời dẫn: 
               Nhà văn Băng Sơn giới thiệu với  tôi,  một cây viết cũ Hà nội, trước 1954, anh Phùng Quốc Thụy.  Tôi  không thể nhớ, là có  gặp lần nào, đã biết hay không - thôi thì, tứ hải giai huynh đệ  -    tiếp anh tại nhà tôi  vài lần. Anh ta chuyên viết về nhạc sĩ, nên  hỏi về cuộc đời nhạc sĩ Y Vân.  Trả lời ngay : ".. tôi đã viết  1 chuyện tình về Y Vân trong cuốn truyện vừa 
 " Tiếng đàn trầm buồn"(  Nxb Hoa  Đông Phương, Saigon 1960 ) .  Mượn  ngay, xin COPY một bản, ít ngày sau, anh gửi  biếu  tờ    VĂN HÓA NGUYỆT SAN ( số 7/ 1997), cuối bài  ghi :  
 PQT -   kèm hàng chữ :  "  theo tài liệu của TP.  và người  vợ còn sống của  Y Vân ."  ).


- phùng quốc thụy viết -  phỏng theo tiếng đàn trầm buồn / truyện  thếphong  / in ở  ở saigon từ 1960.
- tình ta nở giữa mùa đông , một ca khúc của Y Vân viết cho người tình đầu tên Vân  không bao giờ được trình diễn.
- Y Vân   là YÊU VÂN  đến chết  vẫn không  thôi !  


                              chuyện tình nhạc sĩ y vân
                                                       bài: phùng quốc thụy


                Tên  tuổi của nhạc sĩ Y Vân ( 1933- 1992) đã  được công chúng - đặc biệt là công chúng rộng rãi ở Sài-Gòn trước giải phóng - quen biết từ lâu.  ông có tên thật là Trần Tấn Hậu, cháu ruột  của nhà văn Trọng Lang ( tức Trần Tán Cửu  ) , quê gốc Thanh Hoá, từng có thời gian làm công tác văn nghệ ở Phòng tham mưu của thiếu tướng tư lệnh khu 4 Nguyễn Sơn, rồi vì hoàn cảnh riêng về Hànội năm 1953, sau đó vào Sài Gòn. Cuộc đời Y Vân trải qua nhiều bước thăng trầm, đột ngột.  Đang là một nhạc sĩ nghèo, do trúng số độc đắc trở thành triệu phú, co điều kiện đi thăm thú và học hỏi ở nhiều nước.
               Sau giải phóng  , ông tham gia đoàn ca nhạc Hương miền Nam , đồng thời viết nhạc.   Mất vì bệnh phổi năm 1992, khi ông vừa 60 tuổi , đúng như dự báo của chính ông ,  qua bài 60 năm cuộc đời, sáng tác trước đó.  . Tác phẩm Y Vân được phổ biến rộng rãi trong nước    và ở hải ngoại, nổi nhất là Sài Gòn đẹp lắm, Lòng mẹ, 60 năm cuộc đời , Ảo ảnh, Thôi , Những bướ c chân âm thầm.. v. v. ... còn được lưu truyền  đến nay.   Qua một số tác phẩm ấy, ta có thể nhận biết một Y Vân, với pHong cách đa dạng: khi mới mẻ, hiện đại; khi tha thiết, trữ tình; khu lung linh, sang trọng.   Ông còn là một nhạc sĩ khá giỏ về hòa âm.
              Y Vân đã có những cuộc tình mãnh liệt mà chuyện tình kể dưới đây là một.  *

------
* PQT tóm tắt, viết phỏng theo  TIẾNG ĐÀN TRẦM BUỒN /  THẾ PHONG. (  TP)

                      Hà nội, trước giờ giao thừa đón xuân Giáp Ngọ ( 1954).  Anh dạo chơi  cùng với  Nhân, người bạn thân làm chủ tiệm cà phê đã vui lòng cho anh tá túc những ngày đầu bỡ ngỡ trở về thành. 
                  Qua cửa  Nhà thờ lớn  , họ bắt gặp hai tà áo tím, áo vàng phất phơ trước mắt. Tình cờ, cô sáo vàng quay lại, khuôn mặt  giai nhân đẹp  đến mê  hồn !
                  Khuôn mặt ấy đã chiếm lĩnh trái tim chàng nhạc sĩ nghèo ngay phút đầu tiên và từ đó không rời anh, mặc dù anh không kịp biết nàng là ai, tên gì và ở đâu giữa thành phố lớn nhộn nhịp lúc bấy giờ ?
                  Một dịp may đã đến : Anh được giới thiệu dạy nhạc ở trường Dũng Lạc.
                  Không có tiền mua xe đạp, anh thường đi bộ đến trường.   Đi và về, anh đều chọn con đường Tràng Thi, một những con đường nên thơ nhất của Hànội.
                  Cũng lại rất tình cờ, trong một lần ghé vào hiệu sách bên đường, anh gặp lại cô thiếu njữ mặc áo vàng hôm trước đang tính chọn mua một cây đàn ở hiệu đàn bên cạnh.   Anh theo sang, vờ mua sách nhạc và tìm cơ hội làm quen bắng cách sốt sắng chọn cho cô một cây đàn thật tốt.
                 Con đường Tràng Thi bổng trở thành con đường tình  của chàng nhạc sĩ và giai nhân từ ấy.   hầu như ngày nào họ cũng nhìn  thấy nhau, nhưng cũng mới chỉ kịp trao nhau một ánh mắt, một nụ cười.   Vậy mà nếu ngày nào không thấy cô gái đi  xe đạp qua, anh buồn đến ngẩn ngơ,
                  Duyên tình  đằm thắm giữa họ bắt đầu từ đây nhưng cũng bắt đầu từ đây xảy ra bai nhiêu cắc cớ.
                   Cô Vân - người thiếu nữ  ao vàng anh gặp lần đầu tiên và đang ngự trị tim anh - là con gái một gia đinh giàu sang và có thế lực.    Bố mẹ cô muôn tìm cho co một người chồng tương xứng.   Và họ  đã chọn xong, bất chấp sự phản đối của con gái.  Nghe phong phanh có  chuyện nẩy nở tình cảm giữa Vân với ' thằng nhạc sĩ nghèo kiết xác' , họ tìm cách  ngăn trở và khiến anh phải thôi không dám qua lại nhà Vân.
                   Dù  vẫn rất nặng lòng yêu Vân, anh không thể vượt qua nổi mặc cảm tự ti về cái nghèo của mình,   Phải, anh quá nghèo về vật chất.   gánh nặng gia đình đổ lên vai anh , một mẹ già anh rất yêu thương, một cô em gai vàmột cậu em trai còn đang đi học.   Ho nương náu ở một túp lều xiêu vẹo, dột nát ở ngõ chợ Khâm Thiên.   Tiền anh kiếm ra không đủ tiêu,  anh lại không muốn phiền hà bất cứ ai.   Nhưng anh không nghèo tình cảm với người thân và người yêu. Có lần anh đã tặng Vân một bản nhạc có câu đề  TÌNH TA NỞ GIỮA MÙA ĐÔNG  ký tên Y Vân, và giải thích cho Vân hiểu Y tức là viết tắt của chũ YÊU.
               Biết rằng không thể lấy được Vân, anh lao vào cuộc mưu sinh, bắt đầu có tiếng tăm và chút ít tiền của.   Anh tung tin đã lấy vợ - kỳ thực anh sống kiểu vợ chồng hờ với  một vũ nữ - để mong Vân sẽ khinh ghét anh và quaện anh.   Anh có ngờ dầu bị ép buộc phải lấy người chồng tệ bạc, Vân không lúc nào có thể quên anh và đã tìm đến cách giải thoát cuối cùng là xóa bỏ mọi dấu vết tích cũ.
              Bản nhạc TÌNH TA NỞ GIỮA MÙA ĐÔNG, anh dành tặng riêng Vân không bao giờ đuôc biểu diễn.  Nó đã mất hút theo mối tình dang dở của người nhạc sĩ .[]

(P.Q.T VIẾT THEO TÀI LIỆU CỦA TP. VÀ  NGƯỜI VỢ CÒN SỐNG CỦA Y VÂN-  tr.. 60).

-------------------------------------------------------------------------------------------------------
 (  chúng tôi sẽ  POST  tập truyện vừa TIẾNG ĐÁN TRẦM BUỒN / THẾPHONG  một ngày gần gần đây trên
 web TẢN MẠN VĂN CHƯƠNG.   . Mời bạn đón đọc. -   TP)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
                   
 nguồn:    -  nguyệt san VĂN HÓA số 5/ 1997.
                     (  cơ quan bộ Văn hoa-thông tin)
                    - tổng biên tập: Phí văn Tường
                    - đại diện phía nam: Bùi quý Toản