giới thiệu 10 bài thơ tuệ mai : 1923 - tp. hcm 1982 .

             giới thiệu 10 bài thơ  tuệ mai  (1923 - tp. hcm 1982)

tiểu sử trích ngang : 

        - tên thật TRẦN THỊ GIA MINH, nguyên quán  Nam Định. ( Bắc Bộ). Sinh 1923 tại Hànội, ái nữ thi sĩ  Á Nam- Trần tuấn Khải.   Sáng tác từ  tuổi 15, xuất hiện trân thi đàn từ 1950.  Giải thưởng Văn chương toàn quốc ( VNCH ) năm 1966.  Sau 1975 , ly thân ,' gá  tình  làm vợ '  thi sĩ Phạm thiên Thư một thời gian
  ( 1940 -      ) . Qua đời ở Saigon  năm 1982. 
       - tác phẩm :  - THƠ  TUỆ MAI   (  Nxb Sáng tạo, Saigon 1962 ), KHÔNG BẾN BỜ (  Saigon , 1964), NHƯ NƯỚC TRONG NGUỒN (  Saigon, 1968) , BAY NGHIÊNG VÒNG ĐỜI ( Saigon, 1971 ), VỀ PHÍA TRỜI XANH  ( Saigon , 1973,  SUỐI MÂY HỒNG ( Saigon 1974).  Có một số bài thơ do  Đàm  Xuân Cận chuyển dịch anh ngữ in trong VOICES  (  DAI NAM VAN HIEN   Books, Saigon 1971) , sau tạp chí TENGGARA 
  (  Đại học  Malaya,  Malaysia đăng lại ) .

 ĐƯỜNG BÁ BỔN 
 Saigon , May 16, 2013.

    - trích nguyên tác thơ Tuệ Mai .-


                                                    1.- thơ của ngây thơ 

                                         Cô ta có một nàng  Thơ 
                                         Cô yêu  nàng lắm bao giờ cũng yêu 
                                         Cả hai còn bé tí teo 
                                         Mai, Thơ dí dỏm, thương chiều lẫn nhau
                                         Có khi bận rộn đâu đâu 
                                         Bẵng xa một dạo, nhớ nhau lại tìm 
                                         Hẹn rằng dù khó không quên
                                         Yêu nhau đôi bạn hồn nhiên ... vào đời .
                                                                       HÀNỘI 1938

                                         2.- trên nhánh sông mưa 

                                         Những nỗi dở dang này
                                         xin gói bằng hơi thở
                                         hơi thở chiều sông mưa
                                         đẩy dòng sông biền biệt .

                            3.- dưới giàn hoa 

                                       Cô bé ngồi đan áo
                                       dưới giàn hoa trắng, hồng...
                                       tay len thoăn thoắt dạo 
                                       tóc thề buông ngang lưng

                                      Thầm yêu  nàng đan áo 
                                      có chàng trai say lòng 
                                      khen : mắt nàng huyền ảo
                                      khen: thơ mộng vô cùng ! 

                                     Tưởng nàng ngồi đan áo
                                     cho vui đẹp mùa Đông 
                                     biết đâu : đan lấy gạo 
                                     tiền chợ: đợi tiền công  

                                     Dưới hoa nàng đan áo
                                     đâu biết ai ngóng trông 
                                     đến khi nghe bạn bảo 
                                     nàng cười ... buồn vương lòng .
                                                                 HÀNỘI 1941

                           3.- tóc chiêm bao
                                                   Thôi xin trăng đừng vào
                                       màu trăng hiu quạnh quá
                                      trong đêm trường xanh xao 
                                      dễ làm tôi nức nở    

                                     Thôi xin gió đừng lên 
                                     cành sâu chưa khép kín 
                                     giấc sầu chưa dỗ yên 
                                    để làm tôi chết lạnh 

                                     Tình đã xa muôn trùng
                                     còn thắp hoài ngọn đỏ 
                                     thuyền đã chìm đáy sông 
                                     còn nghe hoài sóng vỗ 

                                      Xin mắt thôi lệ hờn
                                      xin lòng thôi đau thương 
                                      xin vỡ tan hình ảnh
                                      xin trả nhau tâm hồn ...

                          4.- có những tuổi xuân 

                                     Mây thành xây tám hướng
                                     Lửa hận nhóm muôn phương
                                     Lửa xanh ngun ngút ánh gươm 
                                     Sầu dâng thế hệ, tình vương nhạc đời 
                                     Trầm tư trong chuyện xưa mai 
                                     Hiên ngang giữa chốn lạc loài thế nhân.


                                      Giữa trời Đông dày đặc
                                      Quyết tạo một mùa Xuân
                                      Sá chi thành, bại bao lần
                                      Kiên trường khơi mở nguồn Xuân Thái Hòa
                                      Đồng âm hào khí gần xa
                                      Mai nay, Xuân Việt nở hoa muôn đời ...
                                        SAIGON 1955

                           5.- mưa điên sợi hồng

                                   Như hoài vọng đó triền miên 
                                   hạt gieo lướt thướt mưa điên sợi hồng
                                   như tình cảnh đó long đong 
                                   bay mưa mê mải suốt vùng mưa bay
                                   như đêm giọt mắt vơi đầy
                                   sông mưa biêng biếc tháng ngày làm thinh
                                   như tôi tha thiết nòi tình 
                                   chân mưa buông nhỏ lênh đênh khôn ngừng ...

                          6.- thơ mộng kinh thành 

                                   Tóc xanh bỏ xõa ngang vai
                                   ngây thơ, em mỉm  miệng cười với hoa 
                                   môi son để hé răng ngà  
                                   nụ cười  buổi sớm, khiến hoa thẹn thùng
                                   Hây hây đôi má ửng hồng 
                                   nghe ai ca tụng, nghe lòng ... thầm mơ ...
                                   Nắng lên, nghiêng nón bài thơ 
                                   tươi mầu áo tím ... say sưa kinh thành 

                                   7. nửa vời

                                  Nắng đi cây ngủ đôi bờ 
                                  tiếng ru lau lách dòng xưa chợt buồn
                                  Anh từ đó , vẫn cô đơn
                                  tôi từ đó , bến đá, buồn tịch liêu 
                                  Nước dâng một sớm một chiều 
                                  trăm con suối ngọt , ngào reo hát về 
                                  Anh từ đó, vẫn đam mê 
                                  tôi từ đó ,  cánh buồm che ấm  nồng
                                  Bãi dài chạy miết triền sông 
                                  gió hôn tóc cỏ ấm lòng thân xanh
                                  Anh từ đó ,vẫn phiêu linh
                                  tôi từ đó, những khúc quanh ngỡ ngàng
                                  Tay mềm xoa mặt trường giang
                                  yêu con nước ngọt yêu hàng rong tơ  
                                  nắng đi  cây ngủ đôi bờ  
                                  sương loang dòng nhạt ... sầu xưa bập bềnh .

                                   8. vu quy  *

                                Một lần khép nép 
                                chào biệt mẹ cha
                                phận con là gái
                                như hạt mưa sa.

                                Một lần e lệ
                                bước lên xe hoa
                                khép trang nhật ký 
                                thôi dòng viễn mơ .

                               Thôi chăn gối lẻ
                               gửi lại giường xưa 
                               ủ giùm cho nhé
                               hương đào ngây thơ.

                              Thôi bạn học cũ 
                              sách vở từng năm 
                              nhớ người  tóc xõa
                              ôn bài dưới trăng. 

                              Gửi khu vườn nhỏ
                              ngày tháng nô đùa 
                              chân chim khuyên nhẩy
                              dưới từng lá thưa .

                              Gửi khu vườn nhỏ
                              những dáng  thường qua
                              dấu chân lưu luyến 
                              giòng ** mắt mong chờ 

                              Gửi khu vườn nhỏ 
                              những thoáng say mơ 
                              của mùa e ấp 
                              sen ngó đào tơ . 

                              Long lanh ngấn lệ
                              điểm má xuân thì 
                              hương trinh  rờn rợn
                              tà áo vu quy .

                              Một lần khép nép 
                              chào biệt mẹ cha 
                              một lần e lệ 
                              bước lên xe hoa  
                              là thôi là  tắt 
                              tiếng hát ngây thơ
                              từ lòng sen ngó
                              từ nụ đào tơ .

                              Gót hài hôn lễ
                              đưa bước xa nhà
                              theo câu phận gái
                              như hạt mưa sa ...

----
*   ca sĩ Duy Quang ( trưởng nam nhạc sĩ Phạm Duy ) đã phổ thành ca  khúc. 
** có bản chép ' giong ' - có lẽ đúng hơn . (BT) 


                9 .nét nhìn rạng đông
                                        CHO THANH NHU-NGỌC HẢO
                                                  TUỆ MAI  

                      Này tôi , tôi với đêm dài
                     như ngày tháng đã ... như mai mốt còn ... 

                     Xe khuya chào vội phố buồn 
                     bánh quay da diết  nghe mòn dấu sương
                     cây nghiêng bóng lặng mặt đường
                     lá ngong ngóng gió, cành thương lá sầu  

                    Này tôi, tôi với đêm thâu  
                    nghe thương ngơ ngác nghe cao  dỗi hờn
                    nhìn lui cồn cát trống trơn  
                    biển xuân nhắc chuyện dã tràng ... thế thôi 

                   Còn tôi, tôi với đêm dài 
                   ngủ trên trang sách, ngủ ngoài sân mưa 
                   ôm vùng đất hẹn trăm hoa
                   mộng xây biết mấy cho vừa trước sau 

                   Và tôi, tôi với đêm sâu
                   chợt đau vai yếu chợt đau sử buồn
                   quãng dài tanh tưởi máu xương
                   quê hương thí điểm quê hương nát nhầu  
                  còn gì đâu ? còn gì đâu ! 
                  muôn con mắt lạc trông nhau rã rời ... 

                 Nhưng tôi, tôi với đêm dài 
                 thức trong dòng họ thức ngoài trăm dân
                 điêu linh hằn sử bao lần 
                 cũng qua cũng vượt cũng dần vươn lên . 

                 Nên tôi, tôi với đêm hiền 
                 vòng tay mở rộng nét nhìn rạng đông .

            10. biển  vơi bao giờ đâu  ...

                  Trong lá khô cuộc đời
                  áo cơn lên tiếng hỏi 
                 - có còn gì cho tôi ?
                 nàng lơ đãng trả lời
                - đường sao quên lối chợ .
                   Trong lá khô cuộc đời 
                chim hồng lên tiếng hỏi 
                - có còn gì cho tôi ? 
                nàng  ngao ngán trả lời 
              - ai cất đầu cánh gió . 

                Trong lá khô cuộc đời
                mái nhà lên tiếng hỏi
                - có còn gì cho tôi ?
                nàng thao thức trả lời 
              - cỏ gai che lấp ngõ . 

               Trong lá khô cuộc đời
               tình yêu lên tiếng hỏi
                - có còn gì cho tôi ?
              nàng ngơ ngác trả lời
               - phương  nao... khuôn măt đó. 

               Trong lá khô cuộc đời 
               bạn bè lên tiếng hỏi
               - có còn gì cho nhau ?
                nàng rạng rỡ trả lời 
              - biển vơi bao giớ đâu ...
 thơ TUỆ MAI

 ( nguồn :  Bến tâm hồn, tuyển tập thơ gồm 14 tác giả / Thiên Hà chủ biên +  Nxb Thanh niên - chi nhánh tại tp HCM  2007 cấp phép, số ĐKKHXB : 198 / 2007 / CXB / 446 - 11 / TN . Sách dày 208 trang, khổ  13x 19cm  - chân dung ảnh tác giả 4x6 cm  -  phụ bản   nhiều họa sĩ  nổi danh  . )