lưu dân thi thoại - diên nghị + song nhị
nxb cội nguồn , san jose, 2003
lưu dân thi thoại
bút luận 25 năm thơ hải ngoại
diên nghị + song nhị
Lời dẫn,
Lưu dân thi thoại - bút luận 25 năm thơ hải ngoại - của 2 tác giả Diên Nghị + Song Nhị. Diên Nghị [ 1933 - ] một thi sĩ thành danh, rất quen biết với giới văn chương thi ca miền Nam trước 1975 . Còn, Song Nhị có mặt trên văn đàn hải ngoại sau 30 - 4 -75, sáng lập cơ sở xuất bản Cội nguồn ở San Jose.
' Một ' Lý lịch dọc ngang của Thảo ', một 'Lưu dân thi thoại.'.. [Cội nguồn xuất bản], những tác phẩm văn chương rất đáng đọc - và - đã đôi lần, tôi posting dăm ba bài thơ, một, hai bút ký / Võ Ý , trên web Thằng phải gió .
và lần này là Lưu dân thi thoại :
' ...khuynh hướng đa dạng, lục bát , thơ mới, cổ phong, ngũ ngôn, tứ tuyệt trường thiên vẫn chiếm ưu thế... một số sáng tác theo thể loại tự do, phá thể, có vần điệu, có nhạc tính, theo ' kiểu mẫu' Màu tím hoa sim / Hữu Loan, Bên kia sông Đuống / Hoàng Cầm [ HN]. Giấc ngủ chân đẻo / Duy Năng [SG] ....[ tr. 9] ' tuyển tập [Lưu dân thi thoại] quy tụ 48 tác giả, gồm 12 nữ, 36 nam, hiện sinh sống ở hải ngoại - trong đó - 18 tác giả làm thơ từ trước 1975, số còn lại, làm thơ sau khi định cư...' ( tr. 12)
------
* - có đôi lời gửi tới 2 tác giả : ' xin được phép trích đăng . Đa tạ '
- sách dày 579 trang, khổ 13 x 21 - Copyright by COI NGUON Publishing House - Printed in the USA -
( ISBN 0-9712626- 6-7)
đinh bạch dân
SAIGON, FEB. 1, 2014
cao mỵ nhân
bài viết: diên nghị + song nhị
Nhà thơ nữ này là một trong những người làm thơ từ dưới mái học đường. Ở tuổi 16 mơ mộng, cảm xúc tràn đầy, cô nữ sinh gửi gấm tâm tư vào những dòng thơ trong sáng, chân phương. Thuở đó, Cao Mỵ Nhân chưa xuất bản, đã được tác gỉa Thế Phong nhắc đến từng giai thoại trong' Nhà văn, tác phẩm & cuộc đởi', ấn hành tại Sài Gòn đầu thập niên 1960. Nguồn thơ Cao [Mỵ Nhân] dào dạt , kín đáo mà thâm thúy, trân trọng tình yêu,. nhưng, khinh bạc tình đời.
Giữa nhiễu loạn chiến chinh lửa khói, bà đã có một chọn lựa, sánh vai nam nhi háo hức lên đường , dân thân nhập cuộc. Tốt nghiệp khóa Cán sự xã hội quân đội, bà phục vụ tại các bộ tham mưu cấp Quân đoàn, với chức vụ trưởng phòng Xã hội trong khối Chiến tranh chính trị, từ 1962 đến ngay miền Nam gãy súng.
Thơ là nghiệp dĩ đối với bà. Trong suốt đời thơ, thủy chung với thơ, thơ được khắc họa theo trình tự sáng tạo:
Xưa mới mười hai đã vẽ bùa
Làm thơ ngang tựa bước chân cua
Thế rồi cắt tóc thề đi lính
Sau lại dùng cơm lại ở chùa
THƠ CAO MỴ NHÂN
lập ý trong thơ, mỗi bài một vẻ, khi [thì] cười cợt, chua chát , trêu ngươi, khi sâu lắng, phiền muộn - góc cạnh nào cũng tỏa lan âm sắc nghệ thuật [trong] * ngôn từ. Chỉ với hai câu 6, 8 dung dị, nhẹ nhàng, đủ gợi dấu ấn khúc quanh tình yêu đã lỡ ...
----
* [...] tạm lược, hoặc, chữ của người biên tập. [BT]
Kể từ người bỏ cuộc chơi
Tôi thôi đứng giữa chợ đời cười duyên
THƠ CAO MỴ NHÂN
Tình yêu và tương lai luôn là mối hoài nghi ám ảnh - cuộc tình đã khởi hành - đang trên dặm đường đi tới đầy hoa thơm cỏ lạ, gió hát, chim ca, không gian hiện hữu, mà người trong cuộc vẫn mơ màng, với ảo ảnh từ phía trước :
Em bước vào tương lai
Anh thoáng qua vô thức
Không sao vẽ đúng được
Hình ảnh của ngày mai
THƠ CAO MỴ NHÂN
Tình yêu ấp ủ nhiều nỗi buồn không tên gọi, ít được niềm vui. Tình trong thơ CMN hòa nhập nhuần nhị với cảnh. Cảnh cũng là tình, cảnh nói thay tình, trong thái độ nơi chốn, thời khắc :
Từ đi, đường trải sắc vàng
Giờ về đổi biếc sương càng trắng hoa
Từ đi sóng dội phong ba
Giờ về nước cạn, phù sa trắng hồn
BIỂN XƯA / THƠ CAO MỴ NHÂN
Cùng cảnh ngộ sau ngày tàn binh lửa, CMN câm nín chịu đựng, đợi chờ vận hội mới, với niềm tin:
Muôn thống khổ bao quanh câm nín
Thoáng nhủ lòng năm tháng hãy trung kiên
THƠ CAO MỴ NHÂN
Dấu tích quá khứ còn nguyên vẹn, ý nghĩa thắng cuộc chừng như phai dần năm tháng, lòng thơ mỗi lần chạm mặt cảnh cũ, nơi xưa , vương vấn, bồi hồi :
Thắng bại khen chê đã nhạt dần
Nhưng em nào tránh được phân vân
Mỗi lần ngang cửa quân trường cũ
Nhịp bước quân hành vướng mãi chân
THƠ CAO MỴ NHÂN
[...] Bỗng, một lần, thơ hướng tới cứu cánh tâm linh. Ý thức tìm về cõi khác, hoàn toàn xa lạ với cõi tạm đời kiếp làm người. Ánh sáng từ bi của nhà Phật soi rọi sâu thẳm kinh hồn [vào hồn] người bi lụy, khốn khó :
Mười năm chiêm ngẫm điều chi
Trăng xưa toả ánh từ bi yên lành
Nghĩ rằng cõi tạm mong manh
Chẳng nên hoài vọng u tình viển vông
THƠ CAO MỴ NHÂN
tận tình khai triển triết lý nhà Phật, giữa thực và ảo, âm và dương, liên kết, tương quan bản thể và bản ngã, CMN khắc chạm 4 [câu] thơ, tràn đầy ý nghĩa, giải toa tư tưởng minh bạch sắc, không :
Cứ nói rằng không có, có không
Có không, không có, có rồi không
Thì thà không hẳn, đừng nên có
Bởi có hay không, cũng sẽ không
THƠ CAO MỴ NHÂN
Phật cũng thường răn dạy, đề cập chính ngữ - thiếu chính ngữ sẽ thành lộng ngôn. ngoa ngôn - tạo ra khẩu nghiệp - Cao Mỵ Nhân minh chứng rõ thêm : bằng cách sử dụng hoán dụ, qua lời thơ :
But kia sao lại gọi là dâm
Thật khó cho ngôn ngữ lỡ lầm
Hay tại người ta mà hạnh gỉa
Hoặc vì trí mạo hoá lời câm
THƠ CAO MỴ NHÂN
Chủ đề thơ Mỵ phong phú, đa diện, chân dung thơ đậm sắc màu. Ngọn từ thơ u hoài mà không bi thiết. Hồn thi nhân lãng đãng thực mộng hòa nhập dòng chảy thời gian, qua trào dâng cảm xúc sáng tạo. Phong cách thơ nhất quán, trải qua hơn 4 thập niên . Từ
' Hoa sao, [1959], Thơ Mỵ [1961] đến hải ngoại tiếp tục ấn hành Thơ Mỵ II, Áo màu xanh, Lãng đãng vào thu, Đưa người tình đi tu ... và 1 tập truyện Chốn bụi hồng [1994].
Cao Mỵ Nhân hiện đang miệt mài với chữ nghĩa, với văn, bởi, như đã nói,
' thơ với người là một nghiệp dĩ '.
diên nghị + song nhị
------- trích nguyên tác thơ cao mỵ nhân
1. ANH
Em bước vào quá khứ
thấy anh đứng xa vời
giơ tay chào nỗi nhớ
vội vàng đi, nụ cười
em bước vào hiện tại
sương khói mờ chân dung
anh lặng thinh ái ngại
em quay lưng, ngập ngừng
em bước vào tưng lai
anh thoáng qua vô thức
không sao vẽ đúng được
hình ảnh của ngày mai.
2. ĐÀN BÀ & TỔ QUỐC
Thôi em, xứ sở hao mòn
Nhớ thương lịch sử vàng son thủa nào
Cát lầm tuổi chất lên cao
Anh tìm trong đó hàng bao năm trời
Một khung kỷ niệm ấu thời
Khi non sông với cuộc đời bình an
Thôi em, xứ sở điêu tàn
Đừng ôm mặt khóc cho buồn bã nhau
Đàn bà, Tổ quốc, mai sau
Làm anh ngần ngại trăm câu trả lời .
3. THƯỞNG TRÀ HOÀNG LIÊN Ở QUÊ NGƯỜI
Trà ngon pha sẵn một bình
Người chưa đối xử thật tình với nhau
Cũng đành, sai sót trước sau
Chỉ là muốn giữ tròn câu thề nguyền.
Hương trà ngát nụ hoàng liên
Lan trên tay ngọc, hoa tiên nhạt dần
Bài thơ nào của cố nhân
Lời còn âm hưởng mùa xuân xa vời
Ô kìa, trà đã nguội rồi
Hình như ai đặt trên môi chút buồn
Vẫn là sầu muộn nước non
Nên tâm tư mới héo hon, tủi phiền
Xin mời nhấp thử hoàng liên
Xem quan san có nối liền hay không
Bởi chưa đối xử thật lòng
Nửa đời mới phải long đong quê ngườI.
cao mỵ nhân
LAWNDALE 12- 1997
( KỲ SAU : HUỆ THU)
----
CHÚ THÍCH : chỉ trích đăng 3 / 9 bài. [BT]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét