Những nhà thơ hôm nay /
NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN
N g u y ễ n T h ị H o à n g *
NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN viết
Thi sĩ Nguyễn thị Hoàng sinh ngày 11 tháng 12 năm 1939 tại Huế . Đã theo học trường Đại học Văn Khoa Saigon . Đã cộng tác với tạp chí Bách Khoa .
Đã xuất bản :
Các quyển tiểu thuyết gây nhiều sôi nổi :
VÒNG TAY HỌC TRÒ
TUỔI SAIGON
Đã lần lượt đăng báo các bài thơ rút trong 2 thi phẩm ( chưa xuất bản ) :
SẦU RIÊNG ( 1960 )
SAU PHÚT ĐAM MÊ ( 1961 ) .
TRƯỜNG hợp của Nguyễn Thị Hoàng cũng giống như trường hợp của Sagan : học lỡ dở cấp bậc đại học rồi bỏ dở đi làm văn học . Nhưng chỗ khác nhau là Sagan viết văn ngay , còn Nguyễn thị Hoàng thì làm thơ trước khi viết văn . Và thơ Nguyễn thị Hoàng mang những âm vang thật mới là :
không ai về thăm chiều nay
cho tôi chết giữa vòng tay một người
tiếng hôn khép kín môi cười
gối chăn mùa lạnh rã rời thú xưa .
Tiếng thơ tha thiết xao xuyến , phản ảnh sự giàu sang của một tâm hồn nhiều đam mê cảm xúc , vừa ngọt ngào , vừa cay đắng như tiếng hát đoạn trường , như tiếng kêu thầm của một người con gái trong đêm tối :
Mím môi dằn tiếng kêu thầm
Về đâu rồi những mùa xuân cuộc đời
Về đâu rồi những mùa xuân của trời đất nối tiếp nhau ra đi không bao giờ trở lại ? Về đâu rồi những mùa xuân của người con gái khi soi gương thấy mùa xuân không còn ở với mình ? Về đâu rồi những ngày tươi đẹp cắp sách đến trường , vô tư lự , những vòng tay học trò , những nụ cười tươi nở trên môi ?
Hiện tại chỉ là chăn gối rã rời trong đó im nghe từng chuyến xe đời lặng lẽ , âm thầm , chứa đựng những hoài niệm bi đát :
trong cơn chăn gối rã rời
im nghe từng chuyến xe đời đi qua
Trong chuyến xe đời đi qua , đi vào tàn tạ . Thời gian vĩnh viễn là kẻ thù của mùa xuân , của cuộc đời , thời gian triền miên đi vào vô vọng . Nhưng mùa xuân tình cũ , ngày mộng , tiếng kêu thầm , tất cả các thứ ấy lòng người thiếu nữ còn ghi vọng những âm thanh ngỡ ngàng , thanh nhã :
nhạc trầm theo tiếng mưa bay
với em tình cũ tháng ngày vọng âm .
Tiếng thơ đưa ta đi trở lại mọi chặng đường quá khứ của người con gái hôm nay , đưa ta đi vào tâm tư sâu kín nhất của người con gái thời đại . Đó là một lời thú tội tình dục ( confession sexuelle ) như trong thi ca Nguyễn Du :
Biết thân đến chỗ lạc loài
Nhị đào thà bẻ cho người tình chung
Đó là một nguồn thơ phát tiết từ tình mộng của người con gái mới lớn lên bị cuộc đới quyến rũ và ta không biết nên buồn hay nên thương :
lênh đênh tiếng hát kinh cầu
ăn năn cổ thụ cúi đầu ngẩn ngơ
trên cao thap cũ nhà thờ
hồi chuông tưởng niệm bây giờ còn vang .
Tình yêu, triết lý tôn giáo pha lẫn trong thơ Nguyễn thi Hoàng truyền cảm , kết tụ từ tinh thể mùa xuân thiếu nữ , phát xuất từ những mối tình duyên có thực , lạ lùng , não nuột . Lạ lùng ở chỗ vô ngôn cổ thụ ( nhân hóa ) cúi đầu ngẩn ngơ ; não nuột là ở chỗ nhà thơ đã đi từ thái cực này sang thái cực khác :
em mười sáu tuổi tơ măng
thịt da đốt cháy thiên đường tình yêu
và :
từ mất người yêu nhỏ bé xưa
mùa xuân đã chết tự bao gi
hồn tôi xưa một bồng lai đảo
giờ đã tan tành chuyện gió mưa .
Lạ lùng, não nuột , nhưng huyền diệu ở tiếng hát kinh cầu , ở hồi chuông niệm , ở tháp cũ nhà thờ . Đọc những vần thơ trên , ta thấy tất cả cái xót xa của ngưởi thiếu nữ : Sầu riêng , Sau phút đam mê đều chứa đựng cái triêt lý bi đát biểu trưng định mệnh đau thương của người con gái đẹp đi tìm yêu , đi tìm thiêng liêng và vĩnh cửu .
Ta làm sao quên được cái táo bạo của người con gái đã dấn thân vào cuộc đời tình ái phiêu lưu và đau khổ, để viết lên những bài thơ yêu đương nồng cháy như một Sara Teasdale của Mỹ trong Đêm Xuân ( Spring night ) :
Ta làm sao phải khóc kêu gọi yêu đương
Với tuổi thanh xuân , một giọng đầy âm nhạc
và nước mắt
Chính là để làm cho cả thế giới chiêm ngưỡng bất ngờ
Tại làm sao tôi lại từ chối sự kiêu căng
Tại sao tôi không được thỏa mãn
Tôi, màn đêm tư tưởng
Quấn tôi bằng ánh sáng tóc mây
Tôi, mà sắc đẹp nồng cháy
Như hương trong một triệu đỉnh ?
Ôi sắc đẹp , người có tự mãn không ?
Tại sao tôi phải khóc khi kêu gọi yêu đương ?
Ta làm sao quên được cái mím môi trong chăn gối , nửa mặt sầu nghiêng , những bước bơ vơ , những giòng lệ ngập ngừng , những cặp mắt sâu nhìn nhau mà cách biệt nhau đến muôn trùng thời gian :
cúi đầu đếm bước bơ vơ
hoàng hôn khép kín bao giờ đây em
nhìn lên thành phố không đèn
âm u còn một màn đêm cuối cùng
mắt sâu dòng lệ ngập ngừng
mình xa nhau đến muôn trùng thời gian .
Ta làm sao quên được những rung động thành thực phong phú của thời đại , phát xuất từ những sầu riêng con gái , từ những say sưa thác loạn , từ những vết son kỷ niệm trên lầu hoang ?
[]
trích thơ :
I .- m ê
Lầu hoang khép kín đêm xưa
Kín vòng tay ấm bao giờ nữa em ?
Chân cuồng đã đứng như im
Thu xưa giờ đã phai chìm tháng năm
Linh hồn đã thú ăn năn
Vết chân đương cũ nghìn năm chưa mòn
Em mười sáu tuổi tơ măng
Thịt da đốt cháy thiên đường tình yêu .
( SAU PHÚT ĐAM MÊ )
2.- n i ềm v u i n h ỏ
Em đợi anh về những chiều thứ bẩy
Hiu hắt vòm trời buổi sáng thứ hai
Nhạc dạo mơ hồ trong tiếng mưa bay
Thành phố ngủ quên những ngày chủ nhật
Em lang thang tìm thời gian đã mất
Cột đèn gầy soi trà thất vắng hoe
Dàn nhạc hoang vu ca sĩ chưa về
Quầy hang lao đao bầy con
trai khát rượu
Hồn xiêu đổ theo nhịp đời huyên náo
Vòng tay mong ôm ngang hết tinh cầu
Trở lại vòng đua thứ nhất
Không còn gì mai sau
Anh về với em một chiều thứ bẩy
Confetti vung vẩy lá me bay
Những đốm đèn xe chập chùng xa lộ
Hơi thở khuya nào gợn gió heo may
Anh bỏ em từ sáng thứ hai
Thành phố tha ma trải dài xa lộ
Từng hạt mưa bay cửa lòng bỡ ngỡ
Anh bỏ em từ trắc trở đầu tiên
Cho em xin một chiều vui thứ bẩy
Có nhạc phòng trà có lá me bay
Tiếng gió reo vui đêm dài xa lộ
Nửa cuộc đời còn khoác kín vòng tay
Anh nhớ về thăm em
Chiều hôm nay thứ bẩy
Trời giăng mưa trong lá me bay
Em sẽ vì anh bắt đầu từ hiện tại .
( SAU PHÚT ĐAM MÊ )
3. - n ử a đ ờ i
Con tàu theo dòng sông trôi
từng kiếp bèo mây
và tôi
ngơ ngác nhìn trước mặt sau lưng
đam mê lưu đày oán hận
bánh xe lao dốc chưa ngừng
trời cho làm thân con gái
nhạc nhằn thể xác từng cơn
trắng trong còn bàn tay trái
từng đêm thức giấc tui hờn
những vì sao nở phương nào
linh hồn sao không quen biết
giọt nước mắt nụ cười đã chết
nỗi buồn cao bay .
4.- t r o n g c ơ n c h ă n g ố i
Trong cơn chăn gối rã rời
Im nghe từng chuyến xe đời đi qua
Và từng chân bước dừng xa
Tưởng như mình đã bao giờ vùi chôn
Ung thư lở lói tâm hồn
Niềm đau thân thể ra mòn suy tư
Vườn đời đã nhuốm mùa thu
Chin thanh thôi hót trong mù sớm nay
Thuyền neo mãi bến sông này
Không ai về giữa vòng tay mỏi mòn
Chiều xa gà nhịp vào hồn
Rạc rời vó ngựa nẻo mòn hoang vu
Vang vang tiếng hát giã từ
Thiên đường Địa Ngục tôi giờ đi đâu ?
5.- t h ú t ộ i
Giờ xin vĩnh biệt Nhà Chung
Chúa ơi con đã vô cùng đớn đau
Đêm đêm lắng tiếng kinh cầu
Xót thương trăm nỗi tủi sầu một thân
Mưa sa gió táp bao lần
Nhục nhằn tội lỗi trên thân xác này
Con đem số kiếp đọa đày
Đi tìm kiếm một vài giây huy hoàng
Trọn đời du mục lang thang
Mỗi lần yêu một lỡ làng Chúa ơi
Nên con đi trốn cuộc đời
Nhà Chung cửa khép chôn vùi ngày xanh
Tâm hồn ngoại đạo lênh đênh'
Con không quên được bóng hình ngày xưa
Niềm tin vỡ nát bao giờ
Cuộc đời sớm nắng chiều mưa trở về
Con nằm lịm ngất trong mê
Nhạc xưa đồng vọng bốn bề tâm tư
Vô tri thể xác lao tù
Hồn hoang lạc nẻo sương mù yêu đương
Cho con vĩnh biệt Thiên Đường
Tìm đi Địa Ngục mê cuồng từ đây
Năm năm tháng tháng ngày ngày
Đau buồn khoác kín vòng tay tủi hờn
Linh hồn hải đảo cô đơn
Chúa ơi suối lệ lòng con vẫn đầy
Bèo trôi nước cuốn mây bay
Về đâu , giới hạn cuộc đời mong manh
Tình xa vạn lý trường thành
Về đâu rồi những ngày xanh tuổi vàng
Chuyện tinh đã chót đa mang
Trái tim lở lói trăm ngàn vết thương
Giờ xin vĩnh biệt Thiên Đường
Giờ xin tìm lại sầu thương giữa đời
Đường về không nhịp trùng lai
Chúa ơi con sợ ... ngày mai một mình .
( thơ NGUYỄN THỊ HOÀNG ) []
NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN ..
-----
* Sau 30/ 4/ 1975, Nguyễn thị Hoàng thường trú tại tp. HCM. . ( B.T.)
( trích NHỮNG NHÀ THƠ HÔM NAY / NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN
( ấn bản mới đã được hiệu đính ) - Nhà văn Việtnam tái bản , Saigon 1967 - tr. 235 - 244).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét