DƯƠNG THIỆU TƯỚC SÁNG TÁC CA KHÚC VIỆT ĐẶT TỰA PHÁP: JOIE D' AIMER, TON DOUX SOUVENIR ...
bài viết : hà đình nguyên
dương thiệu tước [1915- 1995]
(ảnh: Internet)
(ảnh: Internet)
Nhạc sĩ Dương thiệu Tước được ghi nhận là một, trong những người đặt nền móng cho nền tân nhạc việt- còn người bạn đời của ông- ca sĩ Minh Trang, một trong những ca sĩ tiền phong trong làng ca nhạc việt.
tiếng hát lá ngọc cành vàng
Trước khi gặp nhau, Dương thiệu Tước và Minh Trang đều xuất thân trong gia đình danh gia vọng tộc. Dương thiệu Tước sinh 1915 tại làng Vân đình, phủ Ứng hòa, tỉnh Hà đông, (nay, Hà nội.) cháu nội cụ nghè Dương Khuê.
Ở giai đoạn phôi thai nên tân nhạc việt - trong khi nhiều người mượn những bài hát phương tây, để đặt lời việt cho dễ hát - thì, Dương thiệu Tước làm ngược lại, viết lời bằng pháp ngữ cho điệu nhạc việt do chính ông soạn.
Ông đánh đàn guitare hawaienne rất giỏi, còn là chủ nhân một tiệm bán đàn ở Hàng Gai; lại mở thêm lớp dạy đàn. Trong sinh hoạt hàng tuần với các bàn nhạc tài tử của ông, Dương thiệu Tước đã sáng tác mấy ca khúc, đặt tựa bằng tiếng pháp : Joie d'aimer -- Ton Doux Sourire v.v...
Lời ca tiếng pháp được viết tiếp trong các ca khúc có tựa bằng pháp ngữ của nhạc sĩ Dương thiệu Tước, như Joie d' Aimer, Ton doux Sourire, là của Thẩm Bích . ( anh ruột nhạc sĩ Thẩm Oánh.)
Nhạc sĩ từng tuyên bố, " ... nếu có nhà văn Việt nam viết văn bằng tiếng pháp; thì cũng có nhà soạn nhạc viết những ca khúc có điệu phương tây ..." ( báo Việt nhạc số 5/ ngày 16-10-1948.)
Còn cô Nguyễn thị Ngọc Trâm ( tên thật ca sĩ MINH TRANG) là con gái tổng đốc Nguyễn Hy của tình Bình định,Thanh hóa; sau , thượng thư Bộ Hình. [triều đình Huề.] Cô Ngọc Trâm cũng là cháu ngoại công chúa Mỹ Luông (bà Chúa Nhất, em ruột vua Thành Thái.)
[ i.e Nguyễn thị Ngọc Trâm 1921- 2010]
(ảnh: Internet)
Ngọc Trâm chào đời năm 1921 ở nhà hộ sinh trên đường Bến Ngự. (Huế.) Như là định mệnh, 25 năm sau- một ca khúc bất hủ Đêm tàn bến Ngự của một nhạc sĩ tài hoa ra đời - mà sau này tên nhạc sĩ gắn liền với cô Ngọc Trâm , nên vợ, thành chồng.
Thời thiếu nữ, ngoài sắc đẹp Trời ban, còn làm chủ sở hữu một giọng hát hay tuyệt . Ngay những năm học ở trường tiểu học Jeanne d' Arc; rồi chuyển sang trường Nữ Khải Định ở Huế. (1930)- thì tiếng hát Ngọc Trâm đã làm cho thấy, cô, bạn bè ngây ngất. Dĩ nhiên, đó là những ca khúc pháp- bởi thời ấy chưa có ca khúc tiếng việt. ( bây giờ gọi là "nhạc vàng tiền chiến.")
Năm 1942, cô Ngọc Trâm tốt nghiệp tú tài toàn phần, cô kết hôn với một giáo sư có tên Ưng Quả. (cháu nội Tuy lý vương Miên Trinh.) Nhưng chỉ qua mấy năm hương lửa mặn nồng, [người chồng] qua đời đúng vào giai đoạn chế độ phong kiến cáo chung. Giai cấp thượng lưu xuống dốc, cuộc sống trở nên khó khăn.
[Thế rồi] năm 1948, cô Ngọc Trâm đưa 2 người con vào Saigon- nộp đơn xin thi vào xướng ngôn viên dài phát thanh Pháp Á, bà trúng tuyển. Công việc : dịch tin tức tiếng pháp sang việt ngữ, và đọc bản tin phát sóng trên đài. Đôi khi đang dịch tin tức, bà Trâm nghêu ngao hát cá khúc mới xuất hiện, như Giọt mưa thu (1939) / Đặng Thế Phong -- Tiếng xưa (1949) -- Đêm tàn bến Ngự (1946) của Dương thiệu Tước.
Chỉ là hát chơi vơ vẩn thế thôi,vậy mà giọng hát cũng đã làm cả đài phát thanh ngẩn ngơ. Một buổi, ông Hoàng cao Tăng ( chủ sự phòng Văn nghệ đài Pháp Á .) nghe được giọng hát bà Ngọc Trâm - bèn đề nghị bà hát một bài rồi cho phát trên đài. Rồi tiếng hát được nhiều người khen, khích lệ, tiếng hát ca sĩ Minh Trang phát sóng nhiều hơn trên đài Pháp Á, được lĩnh 'cachet' như ca sĩ chuyên nghiệp; không kể tiền lương. Nghệ danh MINH TRANG, do bà Ngọc Trâm ghép tên 2 đứa con,: con trai Bửu MINH, con gái Công tằng Tôn nữ Đoan TRANG.( sau này, cô Đoan Trang cũng trở thành ca sĩ QUỲNH GIAO không chỉ nổi tiếng trong nước, trước 1975 và nay ở hải ngoại .*
---
* người vợ đầu của đại úy Dương ngọc Hoán (biên tập viên đài Tiếng nói quân đội VNCH.) Ra hải ngoại , lấy chồng khác. Nữ ca sĩ Quỳnh Giao, có phải là tác giả TẠP GHI QUỲNH GIAO do nxb Người Việt ( hải ngoại) in ấn, phát hành ? (BT)
Từ đó, tiếng hát nữ ca sĩ MINH TRANG lan tỏa khắp nơi, không chì trên đài Pháp Á mà thôi.
Năm 1949, thủ hiến Bắc phần, ông Nguyễn hữu Trí gửi công văn nời đích danh ca sĩ Minh Trang tham dự hội chợ tại nhà ĐẤU XẢO HÀ NỘI. Đây là dịp để các nhạc sĩ miền bắc, có ơ may được ngắm dung nhan sắc sảo + giọng hát tuyệt vời, của một nữ ca sỉ đến từ phương nam.
Và đúng lúc , định mệnh xuống tay - trong số khách ấy có mặt nhạc sĩ Dương thiệu Tước. (khi ấy Minh Trang đã có 2 con, nhưng vẻ đẹp vẫn rất mặn mà chim sa, cá lặn..)
duyên nợ ba sinh
Đúng 60 năm sau ở tuổi 90, , bà Minh Trang kể lại với thi sĩ Du tử Lê,
"... mặc cho các nhạc sĩ Thẩm Oánh Nguyễn thiện Tơ, Dzoãn
Mẫn ... lăng xăng, tán tỉnh - thì"ông ấy"[ Dương thiệu Tước] chỉ im lặng từ phút đầu đến phút cuối. Sự xa cách lạnh lùng ấy, khiến tôi
(Minh Trang) càng thêm chú ý. Trước khi gặp gỡ, tôi đã từng hát nhạc của ông ấy, nên tôi cũng rất ao ước được gặp con người tài hoa ấy Thế rồi, " tình trong như đã, mặt ngoài còn e " !"
Rồi sau đó, ca sĩ Minh Trang trở lại Saigon, thì chỉ ít ngày sau , nhận được thư tỏ tình của tác giả ca khúc Tiếng xưa. [Hóa ra, ] cái vẻ lạnh lùng, ít nói kia của Dương thiệu Tước, chỉ là "mặc cảm tự ti" - bởi vì, nhạc sĩ đã có vợ rồi.
( năm 19 tuổi DTT đã lập gia đình với bà Lương thị Thuần, xuất thân từ dòng họ khoa bảng, DTT đã có 2 gái, 2 trai, khi gặp Minh Trang, DTT không thể dối lòng; dù lần đầu gặp MT, nhạc sĩ đã bị" hớp hồn"bởi vẻ đẹp mặn mà, quyến rũ + giọng hát tuyệt vời ca sĩ Minh Trang.)
Và, những lá thư liên tiếp qua lại giữa 2 người, của 2 miền nam, bắc. Khi nhà xuất bản Tinh hoa (Huế) in nhạc phẩm Dương thiệu Tước, chàng tự ghi " Nhạc và lời: Dương thiệu Tước + Minh Trang." ) đó là các ca khúc Bóng chiều xưa-- Buồn xa vắng -- Ôi quê xưa --Vui xuân.
Ca sĩ Minh Trang kể lại, trước khi nhận lời cầu hôn của DTT - chính bà đã bay ra Hà nội để gặp người vợ trước của DTT- sau đó, mới có quyết định chính thức : Minh Trang kết hôn với Dương thiệu Tước.
" Có thể, không có người phụ nữ thứ 2 - nhất là thời đó - hành xử như tôi. Nhưng đó là tôi, cách của tôi tự tin, tự trọng." - bà Minh Trang nói vậy.
(ảnh: Internet)
Sau 25 năm chung sống, Dương thiệu Tước + Minh Trang có với nhau 5 mụn con ( 1 trai+ 4 gái). Cùng với 2 con Bửu Minh + Đoan Trang- và, " bố Tước" đào tạo khá bài bản ở trường Quốc gia âm nhạc & kịch nghệ Saigon.
Sau 1975, bà Minh Trang cùng các con sang Hoa Kỳ định cư. Còn nhạc sĩ Dương thiệu Tước ở lại, rồi lập gia đình với cô học trò
cũ * của ông, sinh được một cháu trai.
- nhạc sĩ Dương thiệu Tước qua đời ngày 1 tháng 8 năm 1995, tại tp. HCM, thọ 80 tuổi.
- năm 2010, nữ ca sĩ Minh Trang qua đời ở California thọ 90 tuổi. []
và qua đời ở tuổi 90 tuổi , ở Orange County.
(ảnh: Internet)
theo HÀ ĐÌNH NGUYÊN
(nhật báo Thanh niên /tp. HCM)
---
* năm 1980, nhạc sĩ DTT chung sống với bà Nguyễn thị Nga tại quận Bình thạnh, sinh được cháu trai. Bà Nga là học trò cũ, theo học tại trường Quốc gia âm nhạc và kịch nghệ Saigon, trước 1975- khi ông là giảng viên bộ môn Guitare Hawaienne. (BT)
< trích lại từ Blog MỘT THỜI SAIGON/ NGUYỄN VIỆT >
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét