( nguổn : báo TNO)
để gió cuốn đi
tự truyện : ca sĩ ái vân
ái vân [ i.e. hà thị ái vân 1954- ]
đươc tôn vinh 'ca sĩ tài danh: thanh, sắc vẹn toàn'
(ảnh: internet)
(ảnh in kèm bài)
Cụ cố tôi mua một mảnh đất vườn 736 m2 ở phố Duy Tân, từ năm 1810; rồi cất lên 2 nhà lầu sát nhau, cho 2 con trai; ông bác Hà quang Bình + ông nội Hà quang Oánh. Đó là 2 nhà mang số
36- 38 phố Huế sau này. Ông bác Hà quang Bình không có con; khi ông bác mất, ba là con trai trưởng của ông nội, là cháu đích tôn cụ cố nội, nên ba được hưởng thừa kế căn nhà này. Tới năm 1945, ông bác Hà quang Bình qua đời, ba má tôi mới chuyển về khi nhà 36-38 phố Huế, ở với ông nội.
Sau khi tôi ra đời; thời vang bóng ba tôi cũng khép lại. Từ ông chủ, ba thành kẻ đứng bên lề. Thời gian đầu, ông rất thất chí; nhiều khi đang ăn, chỉ cần một hục hặc nhỏ nào đó, là mâm cơm bay luôn ra sân. Má ít khi có nhà. Ngoài việc tập tành, biểu diễn; má còn tham gia các hội, đoàn thể, họp hành tối ngày. Mọi việc nộ trợ đều do bà ngoại + ba gánh vác.
Chiến tranh xảy ra, lo sơ tán, lo kiếm ăn. Má, anh Văn với Ái Thanh theo đoàn Cải lương Nam bộ ở một nơi, Ái Xuân và tôi theo ba, ở một nơi. Chị Mai học trường Công nghiệp nhẹ, sơ tán ở Việt trì. Anh Sơn theo theo nhà hát kịch đi một nơi khác. ... Ba liên lạc như con thoi, với các thành viên trong gia đình; tới nơi này tiếp tế cho con, tới chỗ kia lo đồ ăn cho má.
Thời đi sơ tán tại Lạc đạo (Hưng yên) , ba tôi có việc làm. Ông làm kế toán; hay quản lý gì đo, cho nhà ăn của Vụ Nghệ thuật- bộ Văn hóa. Ông tất bật vất vả với công việc mới, lo lắng toàn chuyện củi lửa, mắm muối, gạo, thịt. Sau một năm làm việc, đến khi về Hà nội; tất toán cá sổ sách, thì bị thiếu đến cả gần 100 ký gạo. Ba tôi phải đền, báo hại cho cả nhà; phải ăn cháo loãng đến mấy tháng.
(ảnh TL -- in kèm bài)
(ảnh: internet)
(ảnh: internet)
Khu nhà 36-38 phố Huế rất rộng; thực tế gia đình tôi chỉ sống ở nhà số 36, với diện tích 136 m2--
còn nhà số 38 với diện tích 600 m2, chỉ dùng làm sân chơi. Sau 1945, ba tôi cho làm sàn nhảy
Paramount, rất nổi tiếng. Mãi đến năm 1952, gánh hát Ái Liên , sau nhiều năm lưu diễn khắp Đông dương, về định cư ở Hà nội; ba dùng mảnh đất 600 m2 của nhà số 38; để xây rạp hát Ái Liên.
Giấy phép+ họa đồ số 580 cho xây rạp hát Ái Liên, được sở Công chính Hà nội cấp ngày 26-5- 1952 vẫn còn đấy.
Gánh hát Ái Liên tan ra vào cuối 1953; ba tôi chuyển sang làm phim, sử dụng rạp Ái Liên làm trụ sở hãng phim Vietfilms.
Sau giải phóng thủ đô vào năm 1954, hãng Vietfilms cũng tan rã nốt. Ngay sau đó, đoàn ca kịch Liên khu 4 từ Thanh hóa trở về thủ đô; mượn ngôi nhà làm nơi tập luyện+ biểu diễn. Ba má tôi rất phấn khởi; còn bao nhiêu vốn liếng bỏ ra tu sửa rạp, mua thêm ghế ngồi, lắp quạt trần, trang bị âm thanh cho rạp hát. Má tôi và chị Ái Loan cũng đầu quân vào đoàn kịch Liên khu 4; coi đây như gánh hát của gia đình, rất gần gũi và thân thiết.
Một thời gian sau vụ Nghệ thuật- bộ Văn hóa đề nghị cho Vụ thuê; tiền thuê nhà mỗi tháng là 24 đồng. Số tiền chẳng đáng là bao; ba má chấp thuận; vì đây là nơi diễn của 2 má con Ái Liên, Ái Loan. Nhờ có rạp hát, bà ngoại cũng có việc làm, bán các thứ lặt vặt trong rạo: kẹo, bánh, ô-mai, mía, trái cây ... cho khách đến xem; cũng có đồng vào, đồng ra.
Ngày 3- 5- 1959, ông Mai Vy, vụ phó vụ Nghệ thuật gừi giấy cho ba má tôi. báo tin văn phòng Bộ dự định sửa chữa nhà số 38 phố Huế, muốn mượn'giấy tờ ngôi nhà. Ba má tôi vui vẻ đưa liền, không nghĩ ngợi gì. Từ đó; giấy tờ nhà không được trả lại; có đòi thế nào vẫn không trả. Rồi vụ Nghệ thuật ra thông báo, 'không thuê nhà 38 nữa; mà chuyển lên Bộ quản lý'. Tường chuyển lên Bộ thế nào; té ra Bộ tiếp tục đưa đoàn múa rối đến diễn ở đây. Đoàn muá rối bỏ đi; thì Bộ nhanh chóng biến nơi đây thành nhà ăn tập thể; dần dà cho các gia đình cán bộ + công nhân viên của Bộ ở, biến nơi này thành một khu tập thể nho nhỏ của bộ Văn hóa.
Nhà số 38 phố Huế của gia đình tôi mất trắng.
Liên tục trong giai đoạn những năm 1970, 1980, 1990; ba tôi có nhiều đơn khiếu nại, gủi tới bộ Văn hóa, để đòi lại toàn bộ diện tích 600 m2; mà bộ Văn hóa chiếm giữ, sử dụng trái phép; nhưng không ai giải quyết. Buồn cười nhất là ngày 24-1- 1989, gia đình nhận được 'Giấy chứng nhận diện tích nhà được để lại, sau cải tạo nhà cửa '/ số 55/QLCS của UBND tp. Hà nội' -- với nội dung gia đình tôi chỉ được sử dụng 130 m2 trong tổng diện tích 736 m2, vốn thuộc quyền hợp pháp của ba tôi, Hà quang Định.
năm 1998-1999, ba tôi đã có đơn khiếu nại trực tiếp, gửi ông Phạm văn Đồng, ông Võ văn Kiệt.
ông Phạm văn Đồng đã có trao đổi với bộ Văn hóa, trên tinh thần ủng hộ, " ... về phương diện chính sách đốivới gia đình có công với cách mạng trên mặt trận văn hóa, nói chung và tình cảm, nói riêng..."
bộ Văn hóa có cho gia đình biết; Bộ đang có khó khăn về nhà đất, nên chưa giải quyết được. Sau đó, Bộ lại thông báo là : có thể đền bù bằng tiền mặt. Từ đó đến nay, vẫn hoàn toàn không có một động thái nào từ phía bộ Văn hóa.
Năm 2007, ba tôi chuẩn bị về trời; cho gọi con cháu về đầy đủ. Ba lần lượt cầm tay các con, nói:
" Ba má không có gì để lại cho các con hết; chỉ có khi nhà 36-38 phố Huế; nhưng đã bị người ta lừa lấy gần hết. Tại ba nhẹ dạ, cả tin ..."
ba tôi nghẹn lời, không nói thêm được nữa, nước mắt lưng tròng.
Ít sâu sau, ông đi.
Tháng 8- 2011, khi quay trở về Việt nam; tôi có tới thăm căn nhà phố Huế của mình; vẫn nhìn thấy cái công-tắc có chữ A.L., được khắc trên đó; mà không khỏi phì cười. Cười xong rồi; lại nhớ ra khu nhà này không còn nữa, nó đã mất từ lâu rồi. Lại khóc. []
ái vân
(trích lại từ vancnhuongviet.org)
những ngày tị nạn ở Đức quốc, Ái Vân chịu đủ mọi áp lực
về tinh thần;
nhưng đỉnh điểm vẫn bị đồn thổi ' đóng phim CON HEO'
(ảnh in kèm bài)
'công tử hà thành hoa lệ thời trước 1954',
hà quang định, chồng nữ nghệ sĩ Ái Liên,
bố của ca sĩ ái vân
(ảnh: internet)
" ái vân viết' để gió cuốn đi'
"... đó là di nguyện của bố tôi... trước khi mất ít ngày,
ông vẫn không quên nhắc lại điều đó ..."
(ảnh: internet)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét