báo thanh niên phát hành ở tp. hcm
ngày 8/10/ 2013 - trang 14.
Lời dẫn.
Rất tình cờ, bữa nay mua tờ báo không phải tờ hàng ngày quen - nhờ thế - được đọc bài Nhân cách và giá trị của thi sĩ Bùi Giáng / Giao Hưởng.
ấy là :
'... Khi đăng loạt bài Chuyện đời Bùi Giáng, chúng tôi ( Giao Hưởng ) đọc được bài : Ai làm Bùi Giàng sống lại sau 15 năm? ( số 274, ra ngày 3-10-2013 ), với sự xúc phạm nặng nề đến thi sĩ Bùi Giáng và báo Thanh niên.
bài báo ấy viết : 15 năm nay Bùi Giáng đã chết không kèn không trống, giờ sống lại, nhờ báo Thanh niên và các vị, bạn bè thân hữu của ông ấy với động cơ gì, trước sau gì ta cũng rõ.
riêng tôi, đổi lại 2 chữ sống lại bằng tái sinh, vì, nhớ đến một lần Bùi Giáng đến hội thánh
Trần cao Vân, khi mục sư Hồ Hiếu Hạ vừa giảng về tích : trong vòng người Pha-ri-si, có một người tên là Ni-cô-đem , người cai trị dân Giu- đa, ban đêm, lẻn đến tìm gặp đức chúa Giê-xu, Chúa phán: ... nếu một người chẳng nhờ nước và Thánh linh mà sanh, thì không được vào nước đức chúa Trời. Hễ chi sanh bời xác thịt là xác thịt, hễ chi sanh bởi Thánh linh là Thần... các người phải sanh lại . ( Giăng 3 : 5- 6 )
thi sĩ Bùi Giáng vỗ tay, giơ tay tin nhận Chúa sốt sắng chí 1 lần, và không bao giờ trở lại nhà Chúa nữa . Mục sư Hạ cười, hỏi tôi : '... ông ấy bây giờ ở đâu, tuy hơi tàng tàng,thơ hay và lạ, !' Chỉ khoảng vài tuần sau , mục sư Hạ trở về Mỹ, thì có cuộc tọa đàm về Bùi Giáng, được tổ chức tại trường đại học Khoa học & nhân văn ( tp. HCM ) - nhiều bài tham luận của các giáo sư và văn nghệ sĩ . Tôi đã cho post bài tham luận của gsts Huỳnh như Phương, đại để , thơ người phơi nắng giữa ban ngày. Đó là một bài nhận xét công phu, theo tôi, giá trị văn học nhân văn đậm nét.
Văn chương tự cổ vô bằng chứng, kẻ ưa khen, ghét chê - vốn chuyện thường tình, từ tự cổ chí kim - nhưng - một chi tiết xúc phạm có tính cách bôi nhọ, phỉ báng vu khống (diffamation) BG ,thì không nên làm , dù chỉ là PR chăng nữa : ... thấy phụ nữ, ông ( BG) hay hù dọa và bóp vú- có lần, một y tá trong trạm xá Gò vấp bước ra bị ông ta ôm và bóp .. đến nỗi công an phải can thiệp . Những lời chẳng hay ho gì như thế cần phải có bẳng chứng ..' ( báo TN)
chuyện Búi Giáng bóp vú , nếu có, không phải như bài báo trên Văn nghệ tp. HCM đề cập- có đấy - Bùi Giáng bóp vú mà không :' có ý dâm tà, chỉ muốn coi thử cái vú sữa Liên Xô có đủ sức n .... , qua thơ Hoàng hương Trang dưới đây:
TRƯỚC MỘ BÙI GIÁNG
thơ HOÀNG HƯƠNG TRANG
Bùi Giáng thơ anh chẳng Bán Dùi .
Búi Giàng, Bàn Giúi mải rong chơi
Ta bà tám cõi ngày vui múa
Chiều vơi trở lại mái hiên chùa
Nốc đế, vểnh râu cười cõi tạm
Ôm thơ, ngạo nghễ chốn xa mờ
Yêu em mọi nhỏ trong rừng rú (2) *
Bóp vú Liên Xô giữa thành đô (2)* **
Mẫu thân , Kỳ- nữ, Ni- cô đó
Kim Cương, Trí Hải , Mông-Rô ơi !
Gẫm thân anh sướng nhất đời
Vốn dăm ba vạn, thu lời nhiều ghê !
Thơ anh cười ghẹo, chọc quê
Thơ anh lái líu, ê hề hôn mê
Anh về lội suối vàng khe
Bàn chân với nước, cò đè lên nhau (2) **
Ngàn thu rớt hột, còn đâu (2) *
Lá hoa cồn, vẫn đượm mầu an nhiên (2) *
Anh nằm đây, có ưu phiền?
Có nghe giọt nước ... đỡ ghiền cõi âm (2)**
Biết rằng rồi sẽ biệt tăm
Nhưng đêm nay chỗ anh nằm rất đông
Anh nghe không ? Anh biết không ?
Nào thơ, nào rượu, vang âm mộ phần
Anh còn sương hơn cõi trần
Bạn anh còn mải gieo vần kiếm cơm
Khói hương nghi ngút chập chờn
Mừng anh đi, với cõi hồn điên thơ
Cái còn là cái đã cho
Anh cho nhân thế một kho thi tài
Anh đã vui suốt cuộc đời
Coi như quả đất nụ cười tròn vo
Cái đau, cái khổ, đói no
Anh đều đã trải, hư vô mịt mờ
Dạ thưa xứ Huế bây chừ
Vẫn còn núi Ngự bên bờ sông Hương (2)*
Dạ thưa xứ Quảng vẩn buồn
Thiếu anh, thiếu một nguồn hương diệu kỳ
Thôi anh ở lại, tôi đi (...)
HOÀNG HƯƠNG TRANG
-----
* những câu thơ và nhan đề những tập thơ của Bùi Giáng
** Bùi Giáng từng viết trong sách, mong sau khi chết, các người đẹp mà ông từng ca tụng, sẽ đến ... nhỏ lên mộ những giọt nước thải trong người, ông sẽ cho đó là những hạt kim cương lóng lánh, mà các nàng dâng tặng .
*** sau năm 1975, Bùi Giáng đi ta bà khắp Sài Gòn, tình cở giữa đường Đồng khởi, gặp đôi vợ chồng Liên Xô đi dạo, ông phóng tay bóp vú bà vợ, bà này la oai oái, gọi công an đến. Bùi Giáng quay lại, tỉnh queo, giải thích bằng tiếng Nga với bà ta :' Tôi không cố ý dâm tà, chỉ muốn coi
thử xem cái vú sữa Liên Xô có đủ sức nuôi nổi dân VN không ? Sau 30- 4- 1975, Bùi Giáng tự học tiếng Nga .
( chú thích của HHT ).
( trích Thư viết ở Saigon/ Thế Phong -Văn uyển xb, 2000 - tr. 49- 50 )
đường bá bổn
SAIGON, OCT. 8, 2013.
ai làm thi sĩ bùi giáng tái sinh sau15 năm ?
bài viết : giao hưởng
Bài báo ấy viết: 15 năm nay Bùi Giáng đã chết không kèn trống, giờ sống lại, nhờ báo Thanh niên và các vị bạn bè thân hữu của ông ấy với động cơ gì trước sau gì ta cũng rõ ...
Chỉ riêng câu đó , chúng tôi đã thấy không ổn. Vì, trước hết, khi còn sống, thi sĩ Bùi Giáng đã được biết đến là một nhà thơ lỗi lạc có chỗ đứng trong lòng bạn đọc. Đây, nhà thơ Huy Cận viết 1 bài thơ gửi Bùi Giáng ( ngày 3.10-1983 ) có những câu cuối :
... Văn thơ hồn ai say
Như đèn chong đêm dày
Thức đời bằng tiếng Việt
Chẳng cạn dâu mảy may, *
Gửi anh mấy vần thơ
Nói con chim say hót
Chim Thơ bay thuở giờ
Mặt trời xoay không ngớt
Xin gửi lèm ngôn bút
Để khắc Thực cùng Mơ. **
HUY CẪN
Paris đêm 3-10-1983
-------
* câu thơ trong bản kẽm. ( BT chú thích )
** đoạn cuối bài thơ của Huy Cận gửi Bùi Giáng từ Paris ngày 3-10-1983 ( báo TN chú thích )
không thấy tên Bùi Giáng trên bài thơ ( kể cả chữ viết) (BT chú thích ).
chẳng lẽ Huy Cận lại gọi mối giao tình văn thơ giữa thi sĩ Bùi Giáng , lại gọi mối giao tình văn thơ giữa Bùi Giáng với ông là nghĩa đất trời ( chữ Huy Cận ) nhằm gửi tặng cho một người có nhân cách sống thì không ra gì như bài báo trên đã viết sao ?
Khi Bùi Giáng mất, nhà văn Nguyễn quang Sáng, bấy giờ là tổng thư ký hội Nhà văn tp. HCM, đứng ra làm trưởng ban tang lễ. Trong sổ tang có hàng trăm nhà hoạt động văn hóa, trí thức, văn nghệ sĩ nổi tiếng trong cả nước, ghi những dòng... thương cảm - như bút tích của nhà văn Sơn Nam:
'... Anh Bùi Giáng , biết nói gì bây giờ. Tôi hiện ở Gò vấp, lang thang bất đắc dĩ. Trẻ con, người lớn, các Phật tử ở Gò vấp mến anh vô cùng, vì anh có một nhân cách không giống ai, gẫm lại dễ thương. Đời nay và đời sau, giá trị anh ngày càng rạng rỡ. Anh đã đốn ngộ, điều rất khó có được...' ( ký tên : SƠN NAM)
Nhà báo nổi tiếng Nguyễn Nguyên [ Nguyễn ngọc Lương ] khẳng định :
' .,.. Tên tuồi của Bùi Giáng chắc chắn sẽ lấp lánh trên nền trời thơ Việtnam (...) cuộc đời anh là cả một bài thơ ...'
Nhạc sĩ Nguyễn thụy Kha từ Hànội vào, ngậm ngùi :' ... Thoắt nhanh một trận say dài / Tóc bay trắng thác đổ hư không / Vĩnh biệt anh ' - trích thêm : Nhớ thương vô cùng là từ / Là từ Vô tận ứ ừ viển vông .
Trịnh Công Sơn: ' Vô cùng thương tiếc chú- thi sĩ Bùi Giáng . Mấy bữa nay trời đất cũng bùi ngùi - 9-10- 98 -
Chẳng lẽ các nhà văn, nhà thơ có uy tín trong nước - thuộc nhiều thế hệ - lại có` thể viết một cách hồ đồ về nhân cách của thi sĩ Bùi Giáng [ vậy] sao?
nhà thơ Ý Nhi :
Bùi huynh ! Trung Phước đợi anh về
Đồi cũ mong người thưở ' giữ dê'
Giọt giọt' Mưa nguồn' rơi chẳng ngớt
Sài Gòn xa vọng tiếng mưa quê!
Ý NHI
nhà thơ Tường Linh:
Nhớ anh Bùi Giáng
Nhất phiến tài tình thiên cổ lụy.
TƯỜNG LINH
nhà thơ Phạm thiên Thư : 'Đã chơi thì mặc xác luân hồi '!
Tổng biên tập báo Thanh niên, khi ấy , Nguyễn công Khế cũng ghi mấy lời trước linh cữu Bùi Giáng;'... Vĩnh biệt anh Bùi Giáng- một văn tài của đất nước..'
nhà thơ Thanh Thảo
... Trong dòng sống văn học khá bình thản của ta mà có được một người quậy tưng như Bùi Giáng, kể cũng đặc biệt và thú vị. Nhưng rồi, ngay trong lúc quậy như thế, chợt ta tim lắng lại với những câu thơ thế này: 'Một hồn rũ rượi trong mơ / Nhớ ơi ngọc trắng ngày chưa cát lầm'. Như một khúc bi ca về cội nguồn trinh thục của Thơ ...( ...)
chứ sao gọi một thiên tài thi ca như Bùi Giáng là điên?'
Trích chừng đó trong Sổ tang cũng cho thấy : thi sĩ Bùi Giáng không phải là người đã chết không kèn không trống như bài báo vừa viết , kèm theo những câu xúc phạm, bôi nhọ nhân cách thi sĩ Bùi Giáng.
Rằng: thấy phụ nữ, ông hay hù dọa và bóp vú - có lần. một y tá từ trong trạm xá Gò vấp bước ra, bị ông ta ôm và bóp ... đến nỗi công an phải can thiệp.'
Những lời chẳng hay ho gì như thế, cần phải có bằng chứng.
Theo tin chúng tôi biết, bà con Bùi tộc Vĩnh trinh , trong và ngoài nước ,đang rất phẫn nộ về những lời lẽ đối với lão tiền bối của họ.
Trên đây là những nhận xét ban đầu về bài đăng trên tờ Văn nghệ tp. HCM , bài ấy có thêm mấy dòng đáng buồn nữa :
..Thử hỏi một nhà thơ cuồng say đem tọa đàm [ ở ] một trường đại học lớn như vậy ( ĐH Khoa học xã hội & nhân văn tp. HCM - NV ) thì dạy cho sinh viên điều gì ? Sao không tọa đàm [ về] các nhà thơ lớn , như Tố Hữu, Nguyễn Bính, Nguyễn đình Thi, Hàn mặc Tử ... Nếu nói về cách gieo vần - câu cú trong thơ, thì đó là thơ của một người nửa đời không tỉnh ...
báo VĂN NGHỆ TP. HCM.
Để rộng đường dư luận, chúng tôi nêu ra đây nhân định của Nguyễn trọng Văn * trong Sổ tang :
'... Tôi có đọc một số sách biên khảo của Bùi Giáng. Trong biên khảo cũng như trong thơ, người ta dễ dàng nhận ra những suy tư độc lập, độc sáng. Bùi Giáng là nhà thơ hay triết gia? Theo tôi, đó là một thiên tài ...'
giao hưởng
-----
* tác giả PHẠM DUY ĐÃ CHẾT NHƯ THẾ NÀO? ( Văn mới xuất bản, Saigon 1971). (BT)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét